Khủng hoảng ngoại giao Ấn Độ - Canada sau vụ một thủ lĩnh người Sikh bị ám sát

Hôm nay, 19/09/2023, Ấn Độ trục xuất một nhân viên ngoại giao cao cấp Canada để trả đũa việc chính quyền Ottawa trục xuất một nhà ngoại giao cao cấp của Ấn Độ trước đó ít giờ.

Cảnh sát cùng một nhóm binh sĩ bán quân sự Ấn Độ ở bên ngoài Cao ủy Canada ở New Delhi, Ấn Độ, ngày 19/09/2023. AP - Altaf Qadri

Việc Canada và Ấn Độ trục xuất nhân viên ngoại giao của nhau diễn ra trong bối cảnh thủ tướng Canada, Justin Trudeau, hôm 18/09 tại Ottawa, khẳng định trước Quốc Hội là ‘‘có bằng chứng đáng tin cậy’’ cho thấy New Delhi có khả năng đứng đằng sau vụ ám sát hồi tháng 6/2023, nhắm vào ông Hardeep Singh Nijjar, công dân Canada gốc Ấn Độ, chủ trương giành độc lập cho vùng Penjab.

Thông tín viên RFI Sébastien Farcis tường trình từ New Delhi : 

‘‘Phản ứng diễn ra ngay tức khắc: Ấn Độ bác bỏ các cáo buộc của Canada, xem các cáo buộc này là ‘‘vô lý và có động cơ khác đằng sau’’, đồng thời nhấn mạnh đến việc New Delhi tôn trọng các nguyên tắc ‘‘dân chủ’’. New Delhi phủ nhận việc đã ra lệnh sát hại Hardeep Singh Nijjar, một nhà tranh đấu đòi độc lập cho người Sikh. Công dân Canada này, bị coi là một phần tử ly khai cực đoan, đang bị chính quyền Ấn Độ truy lùng.

Việc cáo buộc Ấn Độ về hành động tội phạm là điều rất nghiêm trọng. Để chứng minh cho tầm mức nghiêm trọng của vụ việc này, Canada đã ra lệnh trục xuất một giới chức ngoại giao cao cấp của Ấn Độ, chỉ huy bộ phận tình báo của Ấn Độ tại Canada. Để đáp trả, Ấn Độ cũng thông báo trục xuất một nhà ngoại giao Canada.

Vấn đề các phong trào đòi độc lập ở bang Penjab Ấn Độ, do cộng đồng người Sikh sống tại Canada chủ trương, đang đầu độc quan hệ song phương Ấn – Canada. New Delhi lo ngại trước nguy cơ trỗi dậy trở lại của các lực lượng ly khai vũ trang, từng gây nhiều đổ máu tại Pendjab trong những năm 1980 và được tài trợ chủ yếu bởi cộng đồng người Sikh sống ở hải ngoại. 

Cả hai quốc gia đã tuyên bố đình chỉ các thương lượng về thỏa thuận trao đổi mậu dịch tự do. Đây là dấu hiệu đầu tiên cho thấy hai cường quốc đang bước vào giai đoạn khủng hoảng ngoại giao’’.