Mỹ: Phe Cộng Hòa ở Hạ Viện thông qua luật viện trợ riêng Israel, tách khỏi Ukraina

Viện trợ quân sự của Mỹ cho hai đồng minh Israel và Ukraina có nguy cơ bị trì hoãn do bất đồng của lưỡng đảng. Tại Hạ Viện, phe Cộng Hòa dưới sự lãnh đạo của tân chủ tịch Mike Johnson đã thông qua dự luật hỗ trợ Israel, trị giá khoảng 14 tỉ đô la, hôm qua 02/11/2023. Việc phe Cộng Hòa tách việc hỗ trợ Israel khỏi các hậu thuẫn cho Ukraina và viện trợ nhân đạo cho Gaza khiến đoàn kết lưỡng đảng lâu nay về Israel và Ukraina tan vỡ.

Chủ tịch Hạ Viện Mỹ Mike Johnson (giữa) nói chuyện với các phóng viên trước cuộc tranh luận và bỏ phiếu về viện trợ bổ sung cho Israel, tại Điện Capitol (Washington DC, Hoa Kỳ), ngày 02/11/2023. AP - J. Scott Applewhite

Thượng Viện dưới quyền kiểm soát của phe Dân Chủ và tổng thống Joe Biden cho biết sẽ ngăn chặn dự luật.

Thông tín viên Guillaume Naudin tường trình từ Washington :

‘‘Ông ấy đã hứa đây sẽ là văn bản luật đầu tiên được đưa ra bỏ phiếu. Tân chủ tịch Hạ Viện đã giữ lời. Mike Johnson đề nghị hơn 14 tỉ đô la viện trợ cho Israel. Gần như toàn bộ dân biểu Cộng Hòa đã bỏ phiếu thuận. Khoảng một chục dân biểu phe Dân Chủ cũng ủng hộ, nhưng đa số dân biểu Dân Chủ chống lại dự luật về một chủ đề vốn thường nhận được sự đồng thuận của lưỡng đảng.  

Có hai lý do dẫn đến việc đoàn kết lưỡng đảng tan vỡ. Trước hết do phe Cộng Hòa đã gắn liền dự luật với việc cắt giảm nguồn thu cho ngành thuế, vốn là một ưu tiên của tổng thống Biden và phe ông. Quan điểm của tổng thống là dự luật này sẽ làm tình hình thâm hụt thêm trầm trọng, với việc ngân sách Liên bang sẽ nhận được ít tiền hơn. Lý do thứ hai là trong luật này, đã không đề cập đến viện trợ nhân đạo tại Gaza và cũng không có khoản nào cho Ukraina.  

Dự luật này không có cơ hội để qua được cửa Thượng Viện, như cảnh báo của lãnh đạo phe Dân Chủ chiếm đa số tại Thượng Viện. Tuơng tự như một số thượng nghị sĩ Cộng Hòa, lãnh đạo phe Dân Chủ tại Thượng Viện muốn bổ sung thêm khoản chi hơn 100 tỉ đô la cho các vấn đề an ninh toàn cầu, như chủ trương của tổng thống Biden. 

Tổng thống Joe Biden cảnh báo, nếu văn bản luật này vượt qua các cửa ải đến được Nhà Trắng, ông sẽ sử dụng quyền phủ quyết. Có thể nói, cuộc đọ sức đã bắt đầu và cùng lúc đó, khó tránh khỏi việc các cuộc đàm phán làm chậm các trợ giúp của Hoa Kỳ cho Ukraina và Israel.’’