Ba Lan: Phe đối lập dân chủ ký kết thỏa thuận liên minh để cầm quyền

Một tháng sau cuộc bầu cử với kết quả theo đó ​​đảng Pháp Luật và Công Lý PiS theo xu hướng cực kỳ bảo thủ bị mất đa số trong Quốc Hội sau 8 năm nắm quyền, phe đối lập Ba Lan ngày hôm qua 10/11/2023 đã nhất trí thành lập liên minh để lãnh đạo đất nước.

Các lãnh đạo đối lập Ba Lan sau khi ký thỏa thuận liên minh thành lập chính phủ ngày 10/11/2023 tại Vacxava (Ba Lan). Đứng giữa là lãnh đạo phe đối lập Donald Tusk, đứng đầu Liên Minh Công Dân KO. © Czarek Sokolowski / AP

Một thỏa thuận liên minh đã được ký kết tại Vacxava giữa Liên Minh Công Dân (KO) của ông Donald Tusk, từng là thủ tướng Ba Lan và là chủ tịch Liên Hiệp Châu Âu, đảng Con Đường Thứ Ba (TD) và đảng Cánh Tả Mới. Ba đảng này nắm giữ tổng cộng 248 ghế trong số 460 dân biểu vừa được bầu ra.

Theo ông Donald Tusk, lãnh đạo phong trào đối lập thân Châu Âu đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc Hội mới đây, phe dân chủ đã sẵn sàng để cầm quyền tại Ba Lan trong những năm tới đây.

Theo Martin Chabal, thông tín viên RFI tại Ba Lan, thỏa thuận cầm quyền của phe đối lập là kết quả của một sự nhượng bộ lẫn nhau, với đảng Cánh Tả Mới, theo xu hướng “tiến bộ”, đã phải thỏa hiệp với những người theo chủ nghĩa tự do trong Đảng Con Đường Thứ Ba, và chính những người trong đảng thiên hữu đó cũng phải thỏa hiệp với Liên Minh Công Dân thuộc xu hướng trung hữu vốn có nhiều dân biểu hơn những đảng khác.

Thỏa thuận liên minh thành lập chính phủ mới tại Ba Lan được ký kết đúng một hôm trước ngày Quốc Khánh 11 tháng 11. Nhân ngày lễ này, nhiều nhóm theo chủ nghĩa dân tộc cực hữu, đôi khi gần gũi với các phong trào tân phát xít thường tổ chức tuần hành trên đường phố Ba Lan. Thế nhưng, theo thông tín viên Martin Chabal, với chiến thắng của phong trào gọi là “đối lập dân chủ”, tình hình năm nay sẽ khác đi một chút:

“Cuộc tuần hành của phe dân tộc chủ nghĩa có thể bớt ồn ào hơn trong năm nay. Theo một số hiệp hội chuyên giám sát các nhóm cực hữu nhỏ tại Ba Lan, các mạng xã hội không còn sôi động như những năm trước. Có lẽ cuộc bầu cử vừa qua đã giáng một đòn mạnh vào các cử tri cực hữu. Thất bại trong cuộc bỏ phiếu tháng trước đã gây nên tình trạng hỗn loạn trong một số nhóm chính trị thường tổ chức tuần hành.

Thế nhưng cuộc tuần hành ngày 11 tháng 11 năm nay lại là dấu hiệu phản ánh tình trạng chia rẽ vẫn tồn tại ở  Ba Lan.  Đảng dân tộc chủ nghĩa bảo thủ PiS, nắm quyền cho đến nay, vẫn dẫn đầu trong cuộc bầu cử mặc dù không giành được đa số trong Quốc Hội trước liên minh của các đảng đối lập.

Ngoài ra, các cuộc tuần hành hôm nay được theo dõi chặt chẽ hơn bởi vì nếu trong những năm gần đây chính phủ mãn nhiệm đã nhắm mắt làm ngơ trước các biểu ngữ kích động hận thù, thì liên minh sắp lên cầm quyền đã khẳng định trong thỏa thuận ký kết hôm qua rằng họ sẽ ưu tiên cho việc đấu tranh chống các lời lẽ thù hận.

Và để thay đổi một chút hình ảnh mà chính những người tổ chức mô tả là “cuộc biểu tình cánh hữu lớn nhất ở châu Âu”, các hiệp hội thân cận với tân chính quyền đã lên kế hoạch tổ chức một cuộc biểu tình đối nghịch ở Vacxava để cố gắng tăng tính chất lễ hội của ngày Quốc Khánh năm nay”.