Nga phải giải trình tại Liên Hiệp Quốc về số phận trẻ em Ukraina bị đưa đi

Ngày 22/01/2024, Ủy ban Quyền Trẻ em của Liên Hiệp Quốc bắt đầu nghiên cứu hồ sơ liên quan đến Nga trong cuộc chiến Ukraina. Trong hai ngày, Matxcơva sẽ phải giải trình trước 18 chuyên gia độc lập của Ủy ban về số phận của trẻ em Ukraina bị đưa sang lãnh thổ Nga kể từ tháng 02/2022.

Trẻ em tại một nơi trú ẩn ở Mariupol, Ukraina, ngày 24/02/2022. AP - Evgeniy Maloletka

Trước đó vài tháng, Ủy ban đã gửi cho Nga danh sách những điểm mà họ quan tâm, như quá trình đưa trẻ em Ukraina sang Nga hoặc những vùng lãnh thổ Ukraina bị Nga kiểm soát, số lượng trẻ em bị đưa đi, « các biện pháp được tiến hành để bảo vệ quyền được giữ danh tính, kể cả quốc tịch, của những em này ».

Kiev cho rằng có khoảng 20.000 trẻ em Ukraina đã bị Nga dùng vũ lực đưa đi, trong đó chỉ mới có khoảng 400 em được chính quyền đưa về. Matxcơva khẳng định muốn bảo vệ những em này khỏi chiến tranh và việc đưa sang đã« được thực hiện theo yêu cầu và sự đồng ý của các em », theo giải trình bằng văn bản năm 2023 gởi cho Ủy ban về Quyền Trẻ em và được Liên Hiệp Quốc gửi đến báo giới ngày 18/01. Tuy nhiên, văn bản này không nêu chính xác số trẻ em bị đưa đi, đồng thời cho biết « có 46.886 trẻ em Ukraina được cấp quốc tịch Nga trong giai đoạn 01/04/2022 đến 30/06/2023 ».

Trả lời AFP, luật sư Kateryna Rashevska thuộc tổ chức phi chính phủ Regional Center for Human Rights ở Ukraina đánh giá « tiến trình hồi hương trẻ em Ukraina được thực hiện rất lẻ tẻ ». Với nhịp độ hiện nay, « có lẽ phải mất đến 90 năm chỉ để đưa các em được biết danh tính trở về Ukraina» .

Cuộc chiến tại Ukraina sắp bước sang năm thứ ba với các cuộc giao tranh hàng ngày. Trong đêm 21-22/01, Ukraina cho biết đã bắn hạ 8 drone Shahed được phóng từ vùng Primorsko-Akhtarsk của Nga, bên kia biển Azov. Ngày 22/01, điện Kremlin lên án Ukraina tấn công vào kho trữ khí đốt ở cảng Ust Luga, gần Saint-Petersburg, cách Kiev 900 km, cũng như oanh kích vào một khu chợ hôm 21/01, khiến 27 người thiệt mạng, ở thành phố Donetsk do lực lượng ly khai thân Nga kiểm soát.