Quốc Hội Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn hồ sơ xin gia nhập NATO của Thụy Điển

Hôm qua, 23/01/2024, với đa số phiếu áp đảo, 287 phiếu thuận và 55 phiếu chống, Quốc Hội Thổ Nhĩ Kỳ đã thông qua hồ sơ Thụy Điển gia nhập Liên Minh Quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO). Quyết định rất được mong đợi này đã khép lại các cuộc thương lượng mặc cả kéo dài hai chục tháng nay giữa Ankara và Stockholm. Tuy nhiên, Thụy Điển vẫn còn trở ngại cuối cùng là Hungary.

Ảnh minh họa : Một phiên họp của Quốc Hội Thổ Nhĩ Kỳ. (Photo : AFP)

Với quyết định phê chuẩn này, Thổ Nhĩ Kỳ đã dỡ bỏ một trong những rào cản cuối cùng trên con đường Thụy Điển hội nhập khối NATO, được Stockholm đề nghị từ mùa xuân năm 2022 sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraina. Trên mạng xã hội X, thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson đã bày tỏ vui mừng: “Hôm nay chúng ta đã tiến thêm một bước hướng tới tư cách thành viên đầy đủ của NATO”.

Sau khi Nga phát động chiến tranh xâm lược Ukraina, lo sợ cho an ninh của mình, Thụy Điển và Phần Lan đã quyết định từ bỏ chủ trương trung lập mà hai nước theo đuổi từ sau Thế Chiến Thứ Hai, với lập trường không liên kết quân sự từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh.

Cùng với nước láng giềng Bắc Âu, Thụy Điển đã xin ra nhập NATO vào tháng 5/2022. Tuy nhiên, Phần Lan đã sớm chính thức trở thành thành viên của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương từ tháng 4 năm ngoái, do không gặp cản trở nào từ các nước trong khối. Trong khi đó, hồ sơ của Thụy Điển đã vấp phải sự phản đối từ hai thành viên Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã đặt nhiều điều kiện với Stockholm cũng như với Washington để phê chuẩn hồ sơ xin gia nhập của Thụy Điển. Để đáp ứng yêu cầu của Ankara, Thụy Điển đã phải cải tổ Hiến Pháp và thông qua luật mới về chống khủng bố. Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc quốc gia Bắc Âu này quá khoan dung đối với lực lượng người Kurdistan chống Thổ Nhĩ Kỳ đang lưu vong ở Thụy Điển và  Ankara vẫn coi là khủng bố.

Mặt khác, Ankara đòi Quốc Hội Mỹ phải phê chuẩn việc bán chiến đấu cơ F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ, đã bị chặn lại do những tranh chấp lãnh thổ với Hy Lạp, cũng là một thành viên của NATO. Sau nhiều tháng mặc cả, cuối cùng tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã đạt được những đòi hỏi của mình. Tổng thống  Mỹ Joe Biden đã xác nhận Quốc Hội Mỹ có thể sẽ thông qua quyết định bán chiến đấu cơ F-16 cho Ankara trong trường hợp Thổ Nhĩ Kỳ phê chuân đơn xin gia nhập NATO của Thụy Điển.

Ngay hôm qua, Hoa Kỳ đã khen ngợi quyết định của Nghị Viện Thổ Nhĩ Kỳ đồng ý để Thụy Điển gia nhập NATO. Cố vấn An ninh Quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan đã tuyên bố trên mạng X : ''Đó là ưu tiên quan trọng của tổng thống ''. Ông khẳng định ''Thụy Điển là đối tác vững chắc và có năng lực, việc nước này gia nhập NATO sẽ tăng cường sức mạnh cho Hoa Kỳ cũng như Liên minh'' trong việc phòng thủ liên Đại Tây Dương.

Thụy Điển chỉ còn phải vượt qua trở ngại cuối cùng để trở thành thành viên thứ 32 của khối NATO là Hungary, một thành viên của Liên Minh, nhưng vẫn duy trì mối quan hệ khá chặt chẽ với Matxcơva, bất chấp việc Nga xâm lược Ukraina.