Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Hungary : Trọng tâm là kinh tế và Ukraina

Trong chặng cuối của chuyến công du châu Âu, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến Budapest tối hôm qua, 08/05/2024. Ông và phu nhân Bành Lệ Viên được tổng thống Hungary Tamas Sulyok tiếp đón với nghi thức cao quý nhất tại phủ tổng thống vào sáng nay, 09/05.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban tiếp đón chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Sân bay Quốc tế Ferenc Liszt, Budapest, Hungary, ngày 08/05/2024. via REUTERS - PM Office/Vivien Cher Benko

Hungary đánh giá chuyến thăm của chủ tịch Trung Quốc mang ý nghĩa « lịch sử ». Còn ông Tập Cận Bình so sánh quan hệ Trung Quốc - Hungary là « quá trình vàng son » trong một diễn đàn được đăng trên nhật báo Magyar Nemzet có lập trường ủng hộ chính phủ.

Từ Budapest, thông tín viên Hoàng Nguyễn tường trình:

Chuyến công du Hungary của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từ 8/5 đến 10/5/2024 mang tính chất lịch sử và là cột mốc quan trọng trong mối quan hệ hai nước, góp phần củng cố sự lớn mạnh của Hungary, phát triển mối quan hệ kinh tế, thương mại và có thể đặt hy vọng vào sự thành công của các nỗ lực hòa bình, theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Hungary. An ninh tại thủ đô Budapest được thắt chặt ở mức hiếm thấy trong ba ngày này.

Ông Tập Cận Bình thăm Hungary theo lời mời của tổng thống Sulyok Tamás và thủ tướng Orbán Viktor. Sau 20 năm mới có một vị nguyên thủ quốc gia Trung Quốc công du Hungary. Theo phía Trung Quốc, những năm gần đây, Trung Quốc và Hungary đã hình thành quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và có thể phát triển sự hợp tác này trên các lĩnh vực ngày càng được mở rộng, trên cơ sở cùng tôn trọng con đường phát triển của nhau.

Được biết một trong những chủ đề chính của các cuộc đàm phán là phát triển hơn nữa hợp tác kinh tế, sau khi đầu tư đến từ Trung Quốc đạt mức cao nhất trong các năm 2020 và 2023. Tuy nhiên, đôi bên giữ kín tên các tập đoàn, doanh nghiệp lớn của Trung Quốc sẽ tham gia đầu tư vào Hungary trong thời gian tới, chỉ biết rằng chắc chắn sẽ có 16 thỏa thuận được ký kết và 2 thỏa thuận khác đang trong quá trình bàn bạc, thống nhất.

Theo dự đoán của báo chí, đôi bên có thể sẽ tuyên bố việc phía Trung Quốc xây dựng một nhà máy xe hơi điện ở thành phố Pécs (phía Nam Hungary) và tuyến đường sắt nối liền Phi trường Quốc tế Budapest Liszt Ferenc với trung tâm thủ đô. Các dự án có ý nghĩa trọng điểm nhằm phát triển cơ sở hạ tầng - gồm đường sắt, đường bộ và năng lượng tái tạo - ở Hungary liên quan đến chương trình « Một vành đai, Một con đường » của Trung Quốc.

Bên cạnh đó, hợp tác tài chính được phía Hungary coi là một trong những lĩnh vực hứa hẹn nhất trong quan hệ song phương Hungary - Trung Quốc, với mục tiêu để Hungary trở thành một trung tâm tài chính trong khu vực và từ đó, trở thành đầu cầu cho các tổ chức tài chính Trung Quốc hướng tới thị trường tài chính Châu Âu. Phía Hungary cũng đánh giá cao chương trình miễn thị thực cho du khách Hungary tới Trung Quốc từ giữa tháng 3 năm nay.

Ngành ngoại giao Hungary cũng nhấn mạnh một nội dung chính khác trong chương trình nghị sự sẽ là cuộc chiến ở Ukraina và kế hoạch hòa bình của Trung Quốc, điều mà Hungary hoan nghênh, vì trái với đa số các quốc gia Liên Âu khác, Budapest từ đầu đến cuối theo đuổi quan điểm là nên đình chiến và đàm phán hòa bình. Hungary "nhất trí tuyệt đối" về vấn đề này với Trung Quốc, « quốc gia mạnh nhất thuộc phe hòa bình ».

Hungay được xem là quốc gia thân Trung Quốc nhất trong khối Liên Âu, một phần của chính sách « Hướng Đông » mà nội các Orbán Viktor theo đuổi từ gần 15 năm nay. Trung Quốc là đối tác của Hungary trong những "dự án thế kỷ", như xây dựng tuyến đường sắt Budapest - Belgrade, là chỗ dựa chính của Hungary về vật tư y tế thời đại dịch Covid, và là yếu tố trọng yếu của Hungary trong nỗ lực trở thành cường quốc Châu Âu về sản xuất bình điện.

Tuy nhiên, theo các bình luận, mặc dù là đối tác lớn nhất ngoài Liên Âu của Hungary, Bắc Kinh không dừng lại ở các mục tiêu kinh tế. Kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Trung Quốc không chỉ muốn biến Hungary thành trung tâm của công nghiệp Trung Quốc tại Trung Âu, mà còn cần đến Hungary như một đồng minh đáng tin cậy, có thể góp phần phá tan thái độ lạnh nhạt, nghi hoặc cố hữu của phương Tây với Bắc Kinh.

Các chuyên gia chính trị cho rằng Hungary sẽ làm tất cả để có được khả năng ra quyết định độc lập về mối quan hệ với Trung Quốc. Với vai trò chủ tịch luân phiên Liên Âu từ đầu tháng 7/2024, Hungary có thể hướng EU theo con đường ngoại giao thân thiện và thực tiễn hơn với Trung Quốc, và có thể điều này khiến nhiều lãnh đạo Châu Âu ngầm hài lòng, vì các thành viên Liên Âu chưa sẵn sàng cho một cuộc « chiến tranh lạnh » với Bắc Kinh.