HRW : Ngân hàng Thế giới thiếu bảo vệ những ai phê phán mình

Ngân hàng Thế giới vẫn quá thụ động khi chính quyền hay doanh nghiệp tại các nước khách hàng tấn công vào những người dám lên tiếng chỉ trích các dự án phát triển do định chế này tài trợ. Tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch ngày 22/06/2015, đã lên tiếng tố cáo như trên, đặc biệt nhắm vào Tổng công ty Tài chính Quốc tế IFC, chuyên trách lãnh vực đầu tư tư nhân ở các nước nghèo.

World bank- Logo của Ngân hàng Thế giới

Trong bản báo cáo mang tựa rất dài : « Coi chừng chuốc vạ vào thân : Hành vi trả đũa nhắm vào những người phê phán dự án của Ngân hàng Thế giới », Human Rights Watch tố cáo Ngân hàng Thế giới là đã làm rất ít để ngăn chặn việc các chính phủ hù dọa hay trả đũa những ai dám chỉ trích các dự án do Ngân hàng Thế giới tài trợ.

Đối tượng bị HRW đặc biệt đả kích là IFC, bộ phận chuyên trách khu vực tư nhân của Ngân hàng Thế giới. Báo cáo nêu rõ : « Tại Cam Bốt, Ấn Độ, Uganda, Uzbekistan và các nơi khác, những người công khai chỉ trích các dự án của Ngân hàng Thế giới và IFC đã phải đối mặt với các hành vi đe dọa, sách nhiễu, và những cáo buộc hình sự mang tính chất vu cáo ».

Thủ phạm của các hành vi phi pháp kể trên, theo Human Rights Watch không chỉ là các chính quyền sở tại, mà còn bao gồm cả nhân viên các công ty và các nhà thầu thực hiện các dự án bị chỉ trích.

Tại Cam Bốt chẳng hạn, Human Rights Watch nêu bật sự kiện chính quyền Phnom Penh dùng võ lực đe dọa thành viên cộng đồng thuộc 17 ngôi làng đã đệ đơn khiếu nại một Công ty trồng cao su Việt Nam được Ngân hàng Thế giới hỗ trợ, tố cáo các hành động bị cho là vi phạm quyền về môi trường của họ và các mối đe dọa đến tập quán văn hóa của họ.

Trong một trường hợp khác, các phụ nữ phản đối một đập thủy điện do Ngân hàng Thế giới tài trợ ở miền bắc Ấn Độ đã bị các nhà thầu xây dựng đe dọa. Các phụ nữ này bị bêu riếu là « gái mại dâm », và phải chịu đựng những lời xúc phạm đối với đẳng cấp của họ.

Đối với HRW, Ngân hàng Thế giới có thể « gây áp lực » trên các chính phủ để họ chấp nhận các quan điểm bất đồng và chấp nhận những lời phê phán các dự án phát triển. Tuy nhiên, theo tổ chức bảo vệ nhân quyền, vấn đề là « Ngân hàng Thế giới đã nhiều lần tránh né các cuộc đối thoại khó khăn với các chính phủ đối tác ».