Hải quân Nga muốn trở lại căn cứ Cam Ranh của Việt Nam

Theo hãng tin Interfax hôm 06/10/2010, Bộ Tư lệnh Hải quân Nga đã đề nghị sử dụng lại cảng nước sâu Cam Ranh làm căn cứ hậu cần cho các chiến hạm Nga. Theo nguồn tin của Interfax, trong báo cáo, Bộ Tư lệnh Hải quân Nga cho biết là « nếu có quyết định về mặt chính trị, Hải quân sẳn sàng phục hồi căn cứ này trong vòng ba năm. »

Ảnh vẽ cảnh chiến hạm Liên Xô tại căn cứ Cam Ranh (vào năm 1985) trong kho tư liệu ảnh của Lầu Năm Góc Nguồn : Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ

Cam Ranh trước đây từng là căn cứ lớn nhất của Liên Xô bên ngoài lãnh thổ nước này và trong thời gian chiến tranh Việt Nam cũng đã được Mỹ sử dụng rất nhiều. Cam Ranh còn được coi là một trong những căn cứ hải quân tốt nhất thế giới.

Bình luận về vấn đề này với Interfax, đô đốc Viktor Kravchenko, cựu tự lệnh Hải quân Nga, nói rằng, căn cứ Cam Ranh chủ yếu sẽ hỗ trợ cho các chiến hạm Nga trong công tác chống hải tặc ở vùng Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Dân biểu Mikhail Nenashev, chủ tịch Tiểu ban hợp tác kỹ thuật và quân sự, cũng cho rằng đề nghị nói trên rất hợp lý, vì theo ông, thuê một căn cứ rẽ hơn là sử dụng tàu chở dầu, và các phuơng tiện yểm trợ khác cho các chiến hạm Nga. Hơn nữa, việc phục hồi căn cứ Cam Ranh có thể « giúp củng cố và phát triển quan hệ hợp tác với Việt Nam và các nước khác ở châu Á-Thái Bình Dương. »

Tuy cũng cho việc sử dụng lại căn cứ Cam Ranh là một bước tích cực đối với Nga, ông Viktor Litovkin, tổng biên tập « Tạp chí Quân sự Độc lập » nêu câu hỏi là liệu Nga có đủ khả năng tài chính để làm việc này hay không ? Thế nhưng, ông Litovkin không loại trừ Matxcơva sẽ có quyết định mang tính chính trị sau đề nghị của Bộ Tư lệnh Hải quân Nga. Theo ông, chính phủ Hà Nội không chống việc Nga quay trở lại Cam Ranh, vì trước hết, nó sẽ tạo công ăn việc làm cho người dân Việt Nam và Việt Nam sẽ thu được tiền thuê căn cứ.

Hai chính phủ Việt Nam và Liên Xô đã ký hiệp định sử dụng căn cứ cam Ranh vào năm 1979 với thời hạn 25 năm. Năm 1998, Việt Nam đề nghị với Nga là nếu muốn triển hạn hợp đồng thì phải trả 300 triệu đôla mỗi năm. Đến năm 2001, Matxcơva loan báo không triển hạn hợp đồng và năm sau đó, quân nhân Nga rút khỏi Cam Ranh. Sau đó Việt Nam tuyên bố chỉ sử dụng cảng này vào mục đích dân sự và đến năm 2004 đã xây lại sân bay Cam Ranh và tiếp đón chuyến bay chở khách đầu tiên từ Hà Nội.