Thượng định APEC khai mạc tại Hawai

Tổng thống Mỹ Barack Obama tối hôm qua, 11/11/2011, đã đến Honolulu, Hawai, để chủ trì cuộc họp Thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á Thái Bình Dương (APEC), khai mạc hôm nay và kéo dài trong hai ngày.

Hội nghị khai mạc vào tối nay, giờ địa phương, với một buổi dạ tiệc quy tụ 21 lãnh đạo do tổng thống Obama mời. Đây cũng sẽ là dịp để các lãnh đạo APEC gặp gỡ song phương bên lề cuộc họp Thượng đỉnh này. Riêng ông Obama sẽ hội đàm riêng với chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào, tổng thống Nga Dmitri Medvedev và thủ tướng Nhật Yoshihiko Noda.

Diễn đàn APEC được thành lập năm 1989 theo sáng kiến của Úc nhằm thúc đẩy mậu dịch và hợp tác kinh tế giữa các nước bên bờ Thái Bình Dương. APEC hiện quy tụ 21 quốc gia thành viên trong đó có Việt Nam.

Về mặt chính thức, các thành viên APEC được gọi là các « nền kinh tế » để không làm mích lòng Trung Quốc, vốn không công nhận Đài Loan là một quốc gia. Khối APEC chiếm 40% dân số thế giới và hơn 50% GDP toàn cầu, cũng như 44% trao đổi mậu dịch quốc tế.

Diễn đàn APEC vận hành trên nguyên tắc đồng thuận và đưa ra các cam kết không có tính chất bó buộc thi hành, cho nên thường bị xem là một tổ chức không ích lợi gì.

Trong bối cảnh khủng hoảng nợ công châu Âu và tình trạng kinh tế trì trệ tại Hoa Kỳ, cuộc họp Thượng đỉnh APEC lần này sẽ thảo luận về vấn đề tăng trưởng ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Nhưng trọng tâm thượng đỉnh Honululu chính là dự án khu vực tự do mậu dịch mang tên « Đối tác xuyên Thái Bình Dương » ( TPP ) do Mỹ chủ xướng và hiện có sự tham gia thương lượng của 10 quốc gia, mà gần nhất là Nhật Bản.

Hôm qua, trước khi lên đường đi Honululu, thủ tướng Yoshihiko Noda đã loan báo là Nhật Bản sẽ gia nhập TPP. Đại diện thương mại của Mỹ Ron Kirk đã hoan nghênh quyết định này của Nhật, nhưng cảnh báo là Tokyo phải sửa đổi chính sách thương mại nếu muốn gia nhập khối « Đối tác xuyên Thái Bình Dương ». Hôm nay, 10 quốc gia tham gia TPP sẽ công bố những nét chính của dự án này.