Pháp : Đời tư tổng thống không còn là vùng cấm

Sau tiết lộ của một tờ báo lá cải về mối quan hệ giữa tổng thống Pháp với nữ diễn viên Julie Gayet, đời sống riêng tư của ông François Hollande là trọng tâm của tất cả các tờ báo trong ngày. Thời sự nóng bỏng ở Trung Phi sau khi tổng thống và thủ tướng phải từ chức, Tunisie tiếp tục tiến bước trên con đường dân chủ hay những biến động chính trị, kinh tế tại châu Á bị gạt xuống hàng thứ yếu.

Diễn viên Julie Gayet - Tổng thống François Hollande (Ảnh ghép)

Các bài xã luận của các tờ báo đều cho rằng tiết lộ về vụ tổng thống Pháp, François Hollande đến nhà nữ diễn viên điện ảnh Julie Gayet được tung ra vào thời điểm này là một « tai họa » hay ít ra đó là một vụ tai tiếng « gây phiền toái » cho phủ tổng thống. Tờ Libération thiên tả, lấy làm tiếc là « ranh giới không còn được phân định rõ ràng giữa đời tư và những hoạt động trước công chúng » của các nhà lãnh đạo. Tờ Le Parisien và Aujourd’hui en France thì nói tới một sự « lúng túng » của các chính khách khi họ đùa với lửa, phơi bày đời tư của mình với công luận.

« Nhiễu sóng » kế hoạch truyền thông của phủ tổng thống 

Nhìn từ phía các tờ báo địa phương, Le Républicain Lorrain nhấn mạnh vụ tai tiếng này sẽ làm « nhiễu sóng » cuộc họp báo vào tuần tới của François Hollande vào lúc mà, như tờ Est Républicain nhận định, « tổng tổng Pháp phải thông báo một sự chuyển hướng trong chính sách kinh tế và xã hội » của nhiệm kỳ 5 năm. Tờ Sud Ouest báo trước : ông Hollande trong cuộc họp báo ngày thứ Ba 14/01/2014 sẽ phải dành vài phút để giải thích với quốc dân về đời sống của ông trước khi bàn tới tình hình đất nước. Chắc chắn là mọi người rất chờ đợi xem tổng thống Pháp giải thích thế nào.

Chỉ riêng có tờ la Nouvelle République cho rằng, điểm tín nhiệm về tài lãnh đạo đất nước của ông Hollande đang ở một mức thấp tệ hại, biết đâu những tiết lộ về đời tư của ông lại khiến dư luận thấy rằng lãnh đạo của Pháp thực sự là một nhân vật « bình thường ». Giống như tất cả mọi người, ông tổng thống cũng có những thói hư tật xấu !

Về phần mình tờ báo Alsace nhận định : nhìn từ đủ mọi khía cạnh, « vụ này » thật là tai hại cho François Hollande vì người dân nghĩ rằng trong lúc tình hình dầu sôi lửa bỏng, ông tổng thống phải dành từng giờ, từng phút để vực dậy nền kinh tế. Thay vì thế ông lại dành thời gian để đến thăm một cô đào điện ảnh. Báo La Charente Libre quả quyết : không mạnh mẽ bác bỏ những cáo buộc có quan hệ với nữ diễn viên điện ảnh Julie Gayet, chắc chắn ông Hollande sẽ trở thành mục tiêu tấn công của phe đối lập. Tờ báo của vùng Haute –Marne kết luận : « François Hollande bị sa bẫy ».

Về phía các tờ báo lớn Paris, Le Monde cho biết điện Elysée đang vô cùng lúng túng, cả kế hoạch truyền thông của phủ tổng thống bị « xáo trộn ». Ngay từ đêm mồng 09/01/2014, tức vài giờ trước « scoop » của tạp chí lá cải Closer, ông Hollande đã họp khẩn với một vài cố vấn thân cận và với luật sư riêng của mình để tìm cách đối phó.

Le Figaro thiên hữu đưa tít « François Hollande yêu cầu đời tư của ông phải được tôn trọng ». Libération trong bài xã luận dài nhận thấy là dư luận không nhất thiết phải được thông tin về đời tư của các vị lãnh đạo nếu như khía cạnh riêng tư đó không ảnh hưởng gì tới hành động chính trị của họ.

Nhưng biết làm thế nào ? Khi mà chính ông François Hollande trong cuộc chạy đua vào điện Elysée đã không ngần ngại vé màn cho công luận trông thấy một phần đời tư của ông ta.

Trong mắt báo chí nước ngoài vụ « love affair » của ông François Hollande là hạt trân châu mới của cả một chuỗi dài những vụ xì căng đan liên quan đến các vị tổng thống Pháp nổi tiếng là đào hoa. Ông Jacques Chirac xưa kia từng được báo Anh, The Guardian mệnh danh là « ông hoàng 15 phút, kể cả sau khi vào nhà tắm » ngụ ý nói cựu tổng thống Chirac giải quyết vấn đề rất nhanh !

Trước đó nữa cố tổng thống François Mitterrand có con ngoài giá thú mà trong nhiều thập niên không một ai hay biết. Xa hơn nữa về quá khứ 1899, tổng thống Félix Faure còn qua đời ngay tại điện Elysée trong vòng tay người tình. Riêng có tờ báo Le Soir của Bỉ thì không tán đồng lối hành xử của tạp chí « people » Closer khi nêu lên câu hỏi « Ngoài mục đích bán báo, kiếm tiền, tiết lộ chuyện phòng the của tổng thống có lợi ích gì không ? »

Cam Bốt : Sam Rainsy đương đầu với quyền lực

Đóng lại những trang báo nói về chuyện riêng tư của tổng thống Pháp để nhìn đến thời sự quốc tế. Libération đã có một cuộc gặp gỡ với lãnh đạo đối lập Cam Bốt, Sam Rainsy.  Bị cấm biểu tình và tập hợp tại các nơi công cộng ở thủ đô Phnom Penh, phong trào đối lập Cam Bốt do ông Sam Rainsy dẫn đầu rút lui về các tỉnh thành, tổ chức meeting tại các thành phố như Siem Reap và Battambang.

Một tuần lễ sau đợt đàn áp đẫm máu nhắm vào tầng lớp công nhân, ông Sam Rainsy nói với phóng viên của báo Libération là chính quyền Cam Bốt đang trở nên cứng rắn hơn, do cảm thấy bị đe dọa. Phe của thủ tướng Hun Sen « sẵn sàng làm tất cả » để nắm giữ quyền lực. Tuy không thể so sánh tình hình Cam Bốt hiện nay với phong trào mùa xuân Ả Rập, nhưng ông Sam Rainsy cho rằng có nhiều điểm tương đồng giữa những gì đã xảy ra ở Trung Đông ba năm trước đây : « Chán ngán trước những bất công xã hội, hiện tượng một số ít vơ vét của dân làm giàu, tình trạng thất nghiệp … » là những mầm mống dẫn tới làm sóng nổi dậy và điều đó đã « xuýt xảy tới » cánh nay vài ngày.

Tunisia tiến bước trên con đường dân chủ

Liên quan đến thời sự Tunisia, Le Monde và Le Figaro cùng có lời khen ngợi quốc gia bắc Phi này. Tunisia chuẩn bị bầu lại Quốc hội sau khi thủ tướng Larayedh từ chức, đảng Hồi giáo Ennahda của ông bị chỉ trích đưa đất nước vào bế tắc chính trị, kinh tế và hỗn loạn xã hội.

Xã luận của tờ Le Monde nói tới « Hứa hẹn của mô hình Tunisia » : một lần nữa Tunisa lại là tấm gương để noi theo. Cách nay 3 năm Tunisia là điểm xuất phát của phong trào mùa xuân Ả Rập. Trong lúc Syria, Libya và Ai Cập đều rơi vào cảnh rối ren, khủng hoảng triền miên thì Tunisia sau khi trục xuất được tay bạo chúa Ben Ali và gia đình ra khỏi quyền lực, đã êm thắm tổ chức bầu cử. Đảng Hồi giáo Ennahda lên cầm quyền. Nhưng rồi không chứng minh được là đảng này đủ sức lèo lái vận mệnh đất nước, Ennahda đã biết rút lui, tránh để đất nước lâm vào bế tắc.

Theo Le Monde về phương diện chính trị, đó là một sự « khôn ngoan và thông minh » của các nhà lãnh đạo ở Tunis. Le Figaro bồi thêm « ba năm sau cuộc cách mạng và sau 10 tháng bế tắc chính trị, lộ trình dân chủ của Tunisia bước sang một ngã rẽ khác. Tunisia tiến bước trên con đường dân chủ ».

Miyazaki, ông vua không ngai của phim hoạt họa Nhật Bản

Phần trang văn hóa của các tờ báo Paris ngày cuối tuần rất đa dạng và phong phú. Libération dành nhiều trang để phác họa lại sự nghiệp lẫy lừng của ông vua không ngai trong làng phim hoạt họa Nhật Bản, Hayao Miyazaki.

Nổi tiếng từ năm 1979 với « Lâu đài Cagliostro », từ đó đến nay mỗi tác phẩm của ông đều được coi là một sự kiện nghệ thuật. Nhà làm phim hoạt họa người Nhật Hayao Miyazaki, 73 tuổi, vừa tuyên bố giải nghệ sau khi hoàn tất bộ phim cuối cùng « Trời trở gió » Bộ phim hoạt họa này sắp ra mắt khán giả pháp vào ngày 22/01/2014.

« Trời trở gió » xoay quanh nhân vật chính là kỹ sư Jiro Horikoshi, cha đẻ của kiểu máy bay chiến đầu A6M Zero từng gây rất nhiều tiếng vang trong trận Trân châu Cảng Pearl Harbor trong Đệ Nhị Thế Chiến. Trong phim, Jiro trước hết là một cậuu bé mê thích lái máy bay nhưng vì mắt yếu Jiro phải từ bỏ giấc mơ đó và bắt đầu nghĩ tới chuyện thiết kế máy bay với những hậu quả vượt khỏi trí tưởng tượng của Horikoshi.

Libération nhận xét : nếu thực sự nhà làm phim Miyazaki muốn khép lại sự nghiệp nghệ thuật của mình, thì ông không thể nào tìm được một hồi kết hay hơn là ra đi với tác phẩm « Trời trở gió ».

Hồi ký Đông Dương

Cũng trong phần tin văn hóa, La Croix dành một khung nhỏ để giới thiệu về một cuốn sách mang tựa đề « La Nuit attendra »- tạm dịch là « Đêm đợi, đêm chờ », nhà xuất bản Flammarion.  Đó là một cuốn hồi ký của nhà báo Jacques Chancel nói về thời kỳ ông công tác tại Đông Dương vào những năm 1950.

Xuất phát từ cảng Sète miền nam nước Pháp, 55 ngày sau ông đặt chân đến Sài Gòn. Khách sạn Continental là nơi Chancel cắm trụ. Tại Đông Dương, Chancel bắt đầu hành nghề nhà báo, khi thì điều khiển chương trình của đài Radio France Asie, khi thì với tư cách phóng viên chiến trường.

Qua « La Nuit attendra », tác giả làm sống dậy xã hội của Đông Dương thời đó với những tên tuổi đã đi vào huyền thoại như nữ ca sĩ Josephine Baker, nhà báo Raymond Cartier, hoàng để Bảo Đại và hoàng hậu Nam Phương … và bên cạnh đó là những người bạn đồng hành của Jacques Chancel đã ngã xuống tại chiến trường Đông Dương, là những bóng hồng đã đi ngang qua đời ông.