Số phận lính đánh thuê Cuba trên chiến trường Ukraina
Le Figaro ngày 09/05/2024 dẫn các nguồn từ Cuba và Ukraina cho biết hiện có nhiều lính đánh thuê Cuba chiến đấu bên cạnh quân Nga ở Ukraina. Không ít người sang Nga lao động nhưng bị đưa ra chiến trường, không được trả lương và bỏ mạng trong một cuộc chiến không phải của họ.
Đăng ngày: Sửa đổi ngày:
Từ 500 đến 3.000 người Cuba đang đánh thuê cho Nga
Le Figaro tiết lộ về « Lính đánh thuê Cuba, đồng minh của Nga trên chiến trường Ukraina ». Tờ báo đối lập Cuba 14ymedio gần đây đã chạy tít « Ukraina cảnh báo về số lượng lớn người Cuba chiến đấu bên cạnh quân Nga ». Petro Yatsenko, phát ngôn viên của cơ quan điều phối Ukraina về tù binh cho biết : « Chúng tôi thấy trong các bức ảnh và video có nhiều lính đánh thuê Cuba ở phía Nga ».
Báo chí đối lập và mạng xã hội của đảo quốc cũng thường xuyên đưa tin về những người mẹ Cuba tìm kiếm tin tức của con trai đang trên mặt trận Ukraina. Người Cuba không cần xin visa nhập cảnh vào Nga, nơi từ nhiều năm qua họ vẫn đến mua hàng để về nước bán lại giá cao. Không có số liệu chính thức về kiều dân Cuba tại Nga, nhưng khoảng 5.000 người làm việc tại đây. Còn số lính đánh thuê được ước tính từ 500 đến 3.000 người.
Emilio, một thanh niên từ La Habana đến Matxcơva cuối năm 2022 với ý định kiếm đủ tiền sang Venezuela, từ đó vượt biên đến miền đất hứa Hoa Kỳ, giống như nhiều người Cuba khác. Anh kể lại với phóng viên Pháp là đã làm trong ngành xây dựng với một nhóm đồng hương ở ngoại ô Matxcơva, được trả 30 đô la một ngày, lãnh lương mỗi 15 ngày. Có người đến đề nghị gia nhập quân đội, Emilio từ chối và vội vàng quay về nước.
Bị lừa ra trận, không được trả lương
Nhưng một số thanh niên Cuba khác ngỡ rằng tìm được việc, nhưng đã bị lừa đưa ra chiến trường. Chẳng hạn Frank Dario Jarrosay Manfuga, giáo viên dạy nhạc trẻ tuổi ở Guantanamo, bị Ukraina bắt giữ hồi tháng Ba, và một phần cuộc thẩm vấn được tờ báo Cuba El Toque công bố trên YouTube.
Anh cho biết đọc được trên Facebook rao vặt tuyển người làm việc thợ hồ, thợ ống nước tại Nga. Được đón tại sân bay, Frank nhận được tháng lương đầu tiên 250.000 rúp (2.545 euro) và tiền thưởng 100.000 rúp (1.019 euro). Hợp đồng bằng tiếng Nga nhanh chóng được yêu cầu ký tên, và sau đó Frank bị đưa ra mặt trận. Anh được phát « một khẩu Kalachnikov không có băng đạn », một áo giáp, nhưng không có nón sắt, và vài tuần sau bị bắt. « Chúng tôi cùng đi, ba người Nga và ba người Cuba, rồi bỗng bị oanh kích. Tôi còn lại một mình, liền chạy theo một người Ukraina vì ngỡ rằng đó là người Nga, và bị bắt ».
Được biết nam giới Cuba đều bị buộc đi quân dịch hai năm. Trong một video khác đăng cuối tháng Tư, một lính đánh thuê Cuba che mặt tố cáo : « Người Nga lừa chúng tôi, họ không trả lương. Nhiều người bạn của tôi đã chết trên chiến trường ». Nếu những nhà lãnh đạo già nua ở Cuba vẫn ủng hộ Nga với tình cảm dành cho Liên Xô xưa kia, dân chúng không hề mơ đến mô hình Nga. Chủ tịch Miguel Diaz-Canel bác bỏ mọi sự can thiệp vào cuộc chiến tranh và lên án việc sử dụng lính đánh thuê. Một thái độ nhập nhằng, vì không có gì thoát khỏi sự giám sát của Seguridad del estado (an ninh), nhất là những ai ra nước ngoài chiến đấu.
Marseile đón ngọn lửa thiêng Thế vận bằng lễ hội hoành tráng
Le Figaro, tờ báo duy nhất không nghỉ lễ Thăng Thiên, hôm nay đưa tít trang nhất « Đuốc thiêng Thế vận hội đã cháy lên ở Marseille ». Bắt đầu từ Hy Lạp hôm 16/04, ngọn lửa Thế vận trên chiếc tàu Belem đã đến thành phố cảng cổ kính của nước Pháp hôm qua, được mấy chục ngàn khán giả vui mừng đón tiếp. Lửa thiêng sẽ được tiếp sức đưa về Paris để khai mạc Thế vận hội. Phóng sự của Le Figaro mô tả đó là « Một ngày lễ hội đầy hân hoan », được tổ chức hoàn hảo. Từ sáng sớm, mấy chục ngàn người đã chờ đợi dọc theo những dãy hàng rào an ninh để quan sát sự kiện lịch sử.
Đến trưa, 50.000 người đã tập họp lại ở khu trung tâm để tham quan và dự nhiều hoạt động, từ thể thao, khiêu vũ cho đến nghe hòa nhạc, xem diễu hành, và hôm trước đó đã có cuộc trình diễn do drone thực hiện. Mục tiêu của thành phố là phục vụ miễn phí cho tất cả mọi lứa tuổi và mọi gu thưởng thức, với vô số hoạt động đa dạng trong suốt cả ngày. Trên 1.000 tình nguyện viên đã được huy động trong ngày hôm qua, thứ Tư. Gần 6.000 cảnh sát và hiến binh, 1.200 nhân viên an ninh và trên 600 lính cứu hỏa của Marseille và những nơi khác đã tham gia, khiến người dân cảm thấy an toàn.
Thêm vào đó, thời tiết hết sức đẹp khiến các nhà tổ chức thở phào nhẹ nhõm, dù đã chuẩn bị kế hoạch B trong trường hợp gió quá mạnh khiến chiếc tàu buồm Belem không vào được cảng. Khung cảnh huy hoàng với 1.000 chiếc tàu hộ tống, phi đội danh dự biểu diễn…là điều mà hai Thế vận hội trước đó ở Tokyo (mùa hè 2021) và Bắc Kinh (mùa đông 2022) không thể nào có được, do Covid nên diễn ra không có khán giả.
Thế vận hội Paris, sức sống mới trong một thế giới đầy hiểm nguy
Trong bài xã luận, Le Figaro nhận định trong một thế giới đầy hiểm nguy, hy vọng đây là một khoảng thời gian ngắn ngủi tốt đẹp. Ngày hôm qua được bắt đầu từ ngọn lửa nơi tưởng niệm người chiến sĩ vô danh dưới Khải Hoàn Môn ở Paris, và kết thúc với lửa thiêng thế vận đến Marseille - những biểu tượng của chiến thắng và hòa bình.
Sau ngày 08/05/1945, một thế giới mới đã sinh ra, giúp hòa giải với một bộ phận châu Âu mà hôm nay kỷ niệm việc gia nhập Liên hiệp. Tiếc thay, không thể hy vọng gì hơn trong ngày 08/05/2024, ngọn lửa châu Âu không tìm được người tiếp sức xứng tầm, hưu chiến thế vận không thể diễn ra. Trong một thế giới hiếm khi hỗn loạn và nguy hiểm như hiện nay, tiếng súng im sẽ là một phép lạ.
Thế vận hội mùa hè 2024 với quá trình rước đuốc từ Marseille đến Paris, và từ Paris đến Tahiti, nơi kết thúc Thế vận hội dành cho người khuyết tật (08/09), một nguồn sinh lực mới đã trỗi dậy. Nắng nóng, ô nhiễm, tin tặc, khủng bố, kẹt xe dữ dội, ngành giao thông và vệ sinh đình công, giá cả tăng vọt...những dự báo bi quan đều bị đánh bại. Ngọn lửa Olympic đã đến, những con xúc xắc đã được gieo, thành công tùy thuộc vào người Pháp. Như tướng De Gaulle đã nói « chính họ đã làm nên nước Pháp ».
Hungary, trụ cột của Bắc Kinh tại Trung Âu
Sau ba ngày thăm Pháp rồi ghé Serbia 24 tiếng đồng hồ, chủ tịch Trung Quốc đến Hungary hôm thứ Tư 08/05. Phái đoàn của ông Tập không thể đi thẳng sang bằng tàu cao tốc Beograd-Budapest, vì tuyến xe lửa này do Trung Quốc cho vay vốn và xây dựng bị trễ hạn, không thể hoàn thành trong ít nhất là một năm nữa. Đây là công trình quan trọng trong dự án « Con đường tơ lụa mới », giúp hàng Trung Quốc khi đến cảng Pirée được nhanh chóng đưa sang Trung Âu. Có 16 hợp đồng hợp tác, nhất là về năng lượng tái tạo, được ký trong chuyến thăm.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Budapest thân thiết đến nỗi công an Trung Quốc có thể tuần tra ở Hungary. Về mặt chính thức là để bảo đảm an ninh cho du khách từ Hoa lục, nhưng tờ báo độc lập 444 nghi ngờ nhằm giám sát cộng đồng Hoa kiều, và các công nhân Trung Quốc đang xây dựng các nhà máy tại đây. Mùa thu 2022, tổ chức phi chính phủ Safeguard Defenders tố cáo một mạng lưới đồn công an bí mật của Trung Quốc trên thế giới, trong đó có hai đồn ở Budapest. Những nhà máy bình điện mọc lên như nấm ở khắp Hungary, bị dân chúng địa phương phản đối. Quận trưởng quận 9 của thủ đô trước mắt tạm thành công trong việc chận lại dự án xây một khuôn viên rộng lớn, chi nhánh của đại học Phục Đán ở Thượng Hải.
Trừng phạt thứ cấp : « Vũ khí sát thương » của Mỹ dành cho Nga
Trên khía cạnh kinh tế, cấm vận của Hoa Kỳ khiến nhiều ngân hàng phải ngưng giao dịch với Nga. Từ khi Washington trừng phạt các ngân hàng nước ngoài có liên hệ với kỹ nghệ quốc phòng Nga, ngày càng có nhiều doanh nghiệp trở nên thận trọng hơn, ngay cả tại Trung Quốc. Nỗi sợ bị trừng phạt lan ra như bệnh dịch.
Tháng Hai, ngân hàng chính của Trung Quốc đối với các nhà nhập khẩu Nga là Zhejiang Chouzhou Commercial Bank thông báo chặn tất cả những khoản thanh toán liên quan đến Nga, và sau đó nhiều ngân hàng khác cũng theo chân. Đến nay hơn phân nửa các định chế Trung Quốc đã cắt mọi quan hệ với xứ sở của Vladimir Putin. Gần đây nhất, một số lượng đông đảo các cơ sở tín dụng Thổ Nhĩ Kỳ đã đóng những tài khoản của các công ty Nga. Ngay cả Dubai, nơi tị nạn của các tài phiệt Nga, ngân hàng nhà nước đóng sập cửa trước các công dân và nhà buôn dầu lửa Nga.
Vì sao có sự thù địch bất ngờ này ? Đó là do một nghị định được ký vào tháng 12/2023, cho phép bộ Tài Chánh Mỹ trừng phạt tất cả các ngân hàng ngoại quốc đã tạo điều kiện cho các giao dịch liên quan đến kỹ nghệ vũ khí, ngay cả việc chi trả không thực hiện bằng đồng đô la. Quyết định này được áp dụng cho tất cả mọi người dù không có liên hệ với Hoa Kỳ. Đây là phương pháp trừng phạt thứ cấp nhắm vào tất cả tổ chức hay cá nhân làm ăn với những người trong danh sách đen của Mỹ.
Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cảnh báo, « bất kỳ ai ủng hộ nỗ lực chiến tranh của Nga có nguy cơ bị mất kết nối với hệ thống tài chánh Mỹ ». Chuyên gia Vincent Gaudel của LexisNexis Risk Solution nhận định « Đó là vũ khí sát thương ». Không chỉ ngân hàng các nước mà mọi trung gian đều lo sợ. Tác động lên thương mại Nga đã bắt đầu trông thấy : trao đổi với Trung Quốc sụt giảm từ tháng Giêng, và với Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm 30 % trong quý I. Hiện nay, để nhận được tiền bán hàng từ Nga, các công ty Trung Quốc sử dụng hệ thống chuyển tiền lậu, một số bằng tiền ảo. Theo Reuters, phân nửa số giao dịch giữa Trung Quốc với Nga phải thông qua các trung gian.
Bài hát nổi tiếng của người biểu tình Hồng Kông bị cấm
Liên quan đến Hồng Kông, trang web La Croix cho biết tòa phúc thẩm đặc khu hôm 08/05 đã cấm bài hát « Glory to Hong Kong » (Nguyện vinh quang quy Hương Cảng), đã nối kết hàng triệu người biểu tình đòi dân chủ hồi năm 2019. Đây là bài hát đầu tiên bị cấm, kể từ khi đặc khu được Anh trao trả cho Trung Quốc.
Trong những tháng đầu tiên, người biểu tình sử dụng bài thánh ca « Hãy hát Alléluia mừng Thiên Chúa ». Sau đó một ca khúc khác, « Nguyện vinh quang quy Hương Cảng » do một người vô danh viết để kêu gọi xuống đường, xuất hiện vào tháng 8/2019 đã trở thành bài « quốc ca » của phong trào phản kháng. Bài hát xúc động này được hát vang trên các đường phố và những trung tâm thương mại rộng mênh mông. « Vì tất cả giòng lệ trên trái đất/ Hãy lắng nghe sự phẫn nộ trong tiếng khóc/ Hãy đứng lên và cất tiếng, giọng nói của chúng ta vang vọng/ Tự do sẽ soi sáng chúng ta ».
Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nói rằng việc cấm đoán là cần thiết để « bảo vệ an ninh quốc gia », còn luật sư đại diện chính quyền khẳng định bài hát vẫn đang được lưu truyền và « đặc biệt hiệu quả, gây ra nhiều xúc động » trong dân chúng. Một tia phản kháng nào vừa le lói đều bị chính quyền đặc khu 7,5 triệu dân dập tắt lập tức, viện dẫn luật an ninh quốc gia do Bắc Kinh áp đặt. Từ khi luật này có hiệu lực, trên 290 người Hồng Kông đã bị bắt, 174 người bị truy tố và 114 bị kết án, đa số là chính khách, nhà đấu tranh và nhà báo ủng hộ dân chủ. Ngược lại, những tập đoàn internet như Google đã từ chối yêu cầu của chính quyền là xóa bài hát trong danh sách tìm kiếm và nền tảng video.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký