Những bóng ma của Liên Xô ở nước Nga của Putin

Le Figaro hôm nay đến với nước Nga qua những dấu tích hoài vọng về thời Liên Xô cũ dưới chế độ chuyên quyền của ông Putin qua bài báo mang tựa đề “ Những bóng ma của Liên Xô trong nước Nga của Putin”. 

Thủ tướng Nga Putin. Ảnh ngày 28/11/2011 Reuters

Cách đây đúng 20 năm chính thể Xô Viết sụp đổ, chế độ tư bản lên thay thế nền độc tài vô sản. Trong tuần nước Nga vừa trải qua cuộc bầu cử Quốc hội, đảng Nước Nga Thống nhất của Thủ tướng Putin lần đầu tiên kể từ khi lên cầm quyền bị thụt lùi 15 điểm cùng với sự trỗi dậy bất ngờ của đảng Cộng sản. Nhật báo Le Figaro hôm nay đến với nước Nga qua những dấu tích hoài vọng về thời Liên Xô cũ dưới chế độ chuyên quyền của ông Putin qua bài báo mang tựa đề “ Những bóng ma của Liên Xô trong nước Nga của Putin”.

Tờ báo đưa độc giả về với Doubna, thành phố 70 nghìn dân nằm chác Matxcơva 150 km về phía bắc. Theo tác giả thì đến giờ bóng dáng của một thời Xô Viết cũ vẫn còn hiển hiện ở khắp nơi trong thành phố này. Bên bờ một con kênh của sông Volga, đến nay vẫn còn lại bức tượng Lenin lớn nhất nước Nga, cao 37 mét. Các cặp cô dâu chú rể ở Doubna sau khi làm lễ tại nhà thờ vẫn giữ thói quen đưa nhau đến chụp ảnh dưới chân tượng đài người anh hùng của cuộc Cách mạng tháng 10. Ngoài tượng Lenin, thành phố Doubna còn nổi tiếng với Viện nghiên cứu hạt nhân, do Khrouchtchev thành lập năm 1956, được sử dụng như một công cụ chiến lược trong cuộc chạy đua vũ trang với phương Tây mà chủ yếu là với Mỹ. 

Bảo tàng ngoài trời về chủ nghĩa Cộng sản

Tác giả nhận thấy, sau 20 năm Liên Xô sụp đổ, nước Nga vẫn giữ giấc mộng lớn trở thành một cường quốc trên thế giới cạnh tranh với Hoa Kỳ. Ông Putin từng nhận định sự tan rã của khối Xô Viết là “tai họa địa chính trị lớn nhất” thế kỷ 20 và trong một thăm dò dư luận vừa công bố hôm qua thì 53% dân Nga cảm thấy tiếc nuối thời Liên Xô.

Giờ đây đến Matxcơva và các vùng phụ cận, người ta vẫn còn cái cảm giác đang đi giữa một bảo tàng ngoài trời về chủ nghĩa Cộng sản. Vẫn còn đó những con đường mang cái tên gợi nhớ như phố Vô sản, phố Engel, phố Leningrad. Một chi tiết khác đáng chú ý khác đó là hôm 22 tháng 8 năm 1991, người dân Matxcơva trong cơn phẫn nộ đã kéo đến quảng trường Loubyanka lật đổ bức tượng Felix Dzerjinski, cha đẻ của cơ quan mật vụ từng gây không biết bao tội ác kinh hoàng với người dân Nga. Nhưng 14 năm sau một bức tượng bán thân của ông này đã được dựng lại trong khuôn viên của Bộ Nội vụ Nga.

Theo ghi nhận của tác giả thì điều tồi tệ nữa đó là ở nước Nga dường như Stalin vẫn gây được sự thu hút nếu không muốn nói là một  “sự sùng bái mơ hồ”. Ở Nga người ta không cho rằng nhà độc tài Stalin là một trong những đao phủ tàn ác nhất thế kỷ 20 mà là một vị “nguyên soái của cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại”. Ngay tại thành phố Oulianovsk, quê hương Lenin nhưng cũng là nơi có tới hơn 22 nghìn nạn nhân của chế độ độc tài Stalin, giờ đây nhiều người vẫn coi Stalin là người đã tạo dựng nên một đất nước hùng mạnh, kiến tạo chiến thắng của nước này. Trong cuộc bầu cử hôm chủ nhật (4/12) vừa qua đảng Cộng sản của thành phố này đã giành được tỷ lệ phiếu bầu sát sao với đảng nước Nga Thống nhất.

Theo bài viết, ngay cả những người lãnh đạo nước Nga hiện nay như tổng thống Medvedev và Thủ tướng Putin, dù vẫn lên án tội ác của Stalin, nhưng họ vẫn bị phe đối lập tố cao là đã hành xử theo kiểu kế thừa chế độ Xô Viết. Nhà phê bình lịch sử Ian Ratchinski tại Matxcơva nhận định về cặp lãnh đạo nước Nga Putin-Medvedev như sau: “ Dù họ không ủng hộ tư tưởng cộng sản, nhưng hai ông vẫn quản lý đất nước theo kiểu chế độ Xô Viết, giống như các lãnh đạo Liên Xô cũ chỉ dựa trên các báo cáo ngụy tạo của cơ quan mật để ra quyết định. Họ luôn sống trong một thế giới tưởng tượng. Điều này có thể lý giải cho việc họ bị dội gáo nước lạnh khi nhận kết quả cuộc bầu cử vừa rồi”

Đến đây cũng xin được nhắc lại một câu nói của ông Putin rằng: “ Ai không thấy nuối tiếc Liên Xô sụp đổ là người không có trái tim, ai muốn phục hồi Liên Xô là người không có đầu”.

Thủ tướng Nga đang là người cố gắng kết hợp hài hò giữa trái tim và khối óc để trị vì nước Nga? Tác giả đi đến kết luận, có lẽ phải đợi thế hệ hậu Liên Xô này về hưu thì mới hy vọng nước Nga mới đoạn tuyệt được với hình bóng Xô Viết . 

Châu Âu lại nhìn về Bruxelles hy vọng một cơ may cuối cùng 

Cả Châu Âu từ hôm qua đến hôm nay đều ngóng về Bruxelles theo dõi hội nghị thượng đỉnh bàn giải pháp đưa các nước thuộc Liên hiệp châu Âu thoát ra khỏi vũng lầy nợ công và để tránh một sự đổ vỡ không thể lường trước đối với châu Âu.

Phủ kín trang nhất của tất cả các báo Pháp ra hôm nay các hàng tựa mang nội dung đầy tính cấp bách. Bên trên 5 bức chân dung khổ nhỏ của bà Thủ tướng Đức, Tổng thống Pháp, Chủ tịch Ngân hàng châu Âu, Thủ tướng Anh và Thủ tướng Ý, 5 nhân vật đặc biệt quan trọng của cuộc họp thượng đỉnh Bruxelles là hàng tựa lớn của Le Fagaro «Một thượng đỉnh để tránh cho châu Âu bị nổ tung». Rất quan trọng, đến mức trước khi khai mạc tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy đã nhấn mạnh rằng châu Âu đang gặp nguy và « sẽ không có cơ hội thứ hai nào nữa ».

Vậy nhưng các lãnh đạo châu Âu vẫn còn rất nhiều bất đồng. Báo Le Monde thì nhận định : « Các nước châu Âu một lần nữa đặt cược tương lai được ăn cả ngã về không » mà mấu chốt của vấn đề là cải cách lại Hiệp ước châu Âu nhằm thắt chặt quản lý chí tiêu của cả khối. Báo Công giáo La Croix dùng một khẩu lệnh mang hơi hướng của một phiên tòa chuẩn bị tuyên án « Bị cáo châu Âu hãy đứng dậy ! ». Tờ báo dành hồ sơ đặc biệt cho chủ đề này, đặt châu Âu lên ghế bị cáo để đưa ra hàng loạt các bài viết ủng hộ cũng như phản bác sự vận hành của Liên hiệp châu Âu trong suốt thời gian qua.

Báo Libération thì nhân cuộc thượng đỉnh mang tính quyết định này đưa ra « 5 ý tưởng để cứu đồng euro » , tựa trang nhất của tờ báo. Libération dành 3 trang để giới thiệu 5 giải pháp có thể thay thế cho kế hoạch mà Tổng thống Pháp và Thủ tướng Đức đang đốc thúc các nước khẩn cấp thông qua.

Người ta vẫn ngóng chờ tin từ hội nghị thượng đỉnh Bruxelles hôm nay, cho dù trong tâm trạng đầy hoài nghi không hy vọng châu Âu sẽ thóat ra khỏi cuộc khủng hoảng dai dẳng này trong ngày một ngày hai. 

Nuon Chea biện hộ bằng cách đổ trách nhiệm cho Việt Nam  

Trang quốc tế báo le Figaro lưu ý đến phiên tòa quốc tế đang diễn ra ở Phnom Penh xét xử các lãnh đạo Khmer đỏ phạm tội diệt chủng với bài viết “nhân vật phó của Pol Pot gieo rắc ngờ vực” trong phiên tòa.

Nhân vật đó là Nuon Chea, cánh tay phải của Pol Pot, đươc gọi là “anh hai” của Khmer đỏ.

Nuon Chea 85 tuổi, bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh, chống nhân loại và tội diệt chủng. Le Figaro nhận thấy, dường như những năm tháng bị giam giữ lại càng tiếp thêm sức mạnh cho Nuon Chea. Ra tòa tuần này ông ta tỏ ra rất sung sức tự biện hộ cho mình bằng luận điểm đổ tất cả trách nhiệm cho Việt Nam.

Trước tòa Non Chea hùng hồn khẳng định “ Việt Nam là tác nhân chính gieo rắc hỗn loạn ở Cam Bốt trong khoảng thời gian từ 1975 đến 1979”, rồi ông ta còn nói “ chính người Việt Nam đã giết hại dân Cam Bốt để mưu toan thôn tính lãnh thổ Cam Bốt”. Bị các công tố viên cáo buộc là người đã phát động “ cuộc tắm máu” trong người dân Cam Bốt, Nuon Chea lại tự tin lý giải rằng “ Lập trường của tôi trong cuộc cách mạng này nhằm phục vụ lợi ích của quốc gia và dân tộc” đồng thời cho rằng tất cả những gì ông ta làm là để nước Cam Bốt không bị“xóa tên trên bản đồ thế giới”. Có điều, theo Le Figaro, những lập luận như vậy của Noun Chea lại gây sự hồ nghi trong những người tham dự phiên tòa. Một học sinh trung học lại cảm nhận thấy những phát biểu của Nuon Chea là dễ nghe và thông minh và ông ta “làm như vậy là vì đất nước”.

Một quân nhân thì lại nhận thấy ông là người “can đảm” dám đương đầu với các công tố viên. Nuon Chea thường gây sự chú ý bằng những phát biểu mang tính chất bài ngoại chống Việt Nam. Thậm chí như ông Im Hoeun, một người đứng bên bị hại còn lưỡng lự nói rằng “ Có lẽ người Việt Nam đã giết hại bố tôi chứ không phải Khmer đỏ.

Le Figaro tóm tắt nét biện hộ chính của ba bị cáo. Nuon Chea thì lợi dụng phiên tòa để kêu gọi tư tưởng dân tộc cực đoan. Khieu Samphan, thì khẳng định đứng ngoài các quyết định của ban lãnh đạo cao nhất xung quanh Pol Pot và không hề biết gì về những thảm kịch đã xảy ra. Còn Ieng Sary lựa chọn quyền giữ im lặng chỉ nhấn mạnh việc năm 1996 ông ta đã được hưởng ân xá của nhà Vua vì đã hợp tác với chính phủ nên không thể bị đưa ra xét xử ở phiên tòa này. 

Làn sóng các ông chủ trốn nợ ở Trung Quốc

Chính quyền tỉnh Chiết Giang vừa thông báo một chiến dịch cảnh báo rộng rãi. 5000 công ty của tỉnh nằm ở phía đông Trung Quốc đang bị đặt dưới sự giám sát chặt chẽ sau khi các báo ở Trung Quốc đưa tin về hiện tượng ồ ạt các ông chủ bỏ trốn.

Tuần báo Kinh tế Thế kỷ 21 tại Trung Quốc đã mô tả lại một cảnh mà nay đã trở nên thường nhật của các xí nghiệp vừa và nhỏ ở trong tỉnh Chiết Giang. Một nhân viên của tập đoàn Hương Trữ kể lại rằng " một buổi sáng có hai người đến cửa hàng của công ty nói họ muốn xem công ty có gì đáng giá nhất. Họ nói với tôi ông chủ của anh nợ tôi 6 triệu tệ. Nếu không trả chúng tôi sẽ giữ xe của ông ta”. Người nhân viên này không biết làm gì vì ông chủ của anh ta đã đã cùng gia đình biến mất rồi. Ông ta là một doanh nhân nhúng tay vào đủ lĩnh vực từ buôn ô tô đến rượu vang rồi đến năng lượng tái tạo…Vấn đề là giờ đây ông chủ này nợ chồng nợ chất, trong đó có cả lương nhân viên, không trả được nên phải bỏ trốn.

Theo tờ Kinh tế thế kỷ 21, tình trạng này là phổ biến hiện nay trong tất cả các tỉnh duyên hải miền đông Trung Quốc, hiện đang bị ảnh hưởng nặng của khủng hỏang. Từ đầu năm 2011 đến tháng 10 riêng trong tỉnh Chiết Giang đã có 228 ông chủ bỏ xứ đi biệt tăm trong đó có 9 người tự tử. Có trường hợp cả nhà cùng tìm đến cái chết chỉ vì vỡ nợ do đầu cơ bất động sản.