Tổng thống Mỹ tỏ ý cương quyết đóng cửa Guantanamo

Trong cuộc họp báo vào hôm qua 30/04/2013, tổng thống Mỹ Barack Obama xác định rằng « phải đóng cửa trại Guantanamo » mà ông cho là đang làm xấu đi hình ảnh nước Mỹ. Tổng thống Mỹ đồng thời cho biết là không thể giam giữ triền miên cả trăm người trong vùng cấm địa này và hành pháp sẽ làm việc trở lại với Quốc hội để xem xét các trở ngại cho việc đóng cửa này.

Trại giam Guantanamo được thiết lập từ thời tổng thống Bush, sau vụ khủng bố 11/09/2001.(REUTERS)

Tổng thống Obama thúc đẩy trở lại vấn đề đóng cửa trại giam trong bối cảnh mà khoảng 100 tù nhân trên số 166 còn lại tại đây đã tuyệt thực từ 12 tuần lễ nay, phản đối việc họ bị giam cầm quá lâu. Xin nhắc lại, trại giam Guantanamo được thiết lập thời tổng thống Bush sau vụ khủng bố 11/09/2001. 

Bên cạnh Guantanamo, một chủ đề thời sự quốc tế được tổng thống Mỹ đề cặp là vấn đề vũ khí hóa học sử dụng ở Syria mà Liên Hiệp Quốc đang muốn mở điều tra. Đây cũng là câu hỏi đầu tiên mà nhà báo đặt cho ông Obama, và ông tỏ ra rất thận trọng. Thông tín viên Jean Louis Pourtet tại Washington cho biết thêm chi tiết về cuộc họp báo về hai chủ đề nói trên : 

« Tổng thống Obama vẫn muốn nắm tất cả những yếu tố, để có thể chắc chắn 100% là vũ khí hóa học đã được sử dụng, và ai sử dụng, khi nào và ở đâu. Đây là vấn đề tế nhị đối với ông. Nếu ông công nhận rằng loại vũ khí này có thể là đã được sử dụng, thì ông muốn có những yếu tố thật rõ ràng. Theo ông nếu làn ranh đỏ mà ông vạch ra vào tháng 8 năm ngoái đã bị vượt qua, thì luật chơi sẽ thay đổi. 

Bộ Quốc phòng Mỹ đã chuẩn bị một số khả năng đối phó với trường hợp này, trong đó chắc chắn có hành động quân sự, cho dù tổng thống Mỹ tránh không sử dụng từ ngữ đó, nhấn mạnh là cần phải tránh quyết định vội vã trước khi nắm được những yếu tố chắc chắn đáng tin cậy. Ám chỉ hành động vội vàng của cựu tổng thống Bush khi đánh chiếm Irak, Ông Obama không muốn lặp lại sai lầm của người tiền nhiệm. 

Dĩ nhiên là ông Obama cũng nói đến trại giam Guantanamo, điểm đen trong nhiệm kỳ tổng thống của ông. Ông đã hứa đóng cửa trại giam này vào năm 2008 và đã ký một sắc lệnh trong chiều hướng này khi bước vào Nhà Trắng tháng Giêng năm 2009. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 166 người bị giam tại đấy, mà phần đông không hề bị truy tố hay xét xử. Cho nên khoảng 100 người đã tuyệt thực từ 12 tuần qua. 

Tổng thống Obama đã trách Quốc hội Mỹ về tình hình này, và ông cam kết thúc đẩy một lần nữa việc đóng cửa Guantanamo, một nhà tù, theo ông, vừa vô ích đối với nền an ninh của nước Mỹ, vừa tốn kém đến 800 triệu đô la mỗi năm. Ông cũng đánh giá là Guantanamo tác hại đến hình ảnh của Hoa Kỳ trên thế giới và bị những kẻ quá khích lợi dụng để tuyển mộ thành viên. 

Quốc hội Mỹ đã cấm việc chuyển tù nhân Guantanamo đến đất Mỹ, cho nên không thể đưa họ ra xét xử trước một toà án dân sự, cho dù, như ông Obama đã nhắc lại, là những kẻ khủng bố bị bắt ở Mỹ và bị đưa ra trước các toà án dân sự đều bị án rất nặng nề. 

Người Pakistan đã mưu toan nổ bom ở Time Square hay thanh niên người Nigeria muốn phá nổ một chiếc máy bay ngày Giáng Sinh hiện đang bị nhốt trọn đời tại một nhà tù được canh chừng nghiêm mật. »