Các lãnh đạo ASEAN “quan ngại sâu sắc” về bạo lực tại Miến Điện

Các lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á - ASEAN hôm nay, 10/05/2023, đã bày tỏ thái độ “quan ngại sâu sắc” về tình hình bạo lực tại Miến Điện, đồng thời lên án vụ tấn công vào một đoàn xe chở hàng cứu trợ nhân đạo tại nước này.

Lãnh đạo 10 nước thành viên chụp ảnh kỷ niệm trước khi khai mạc Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 42, tại Labuan Bajo, Indonesia, ngày 10/05/2023. AP - Akbar Nugroho Gumay

Sau cuộc họp trù bị hôm qua của các ngoại trưởng, lãnh đạo các nước thành viên ASEAN trong hai ngày, hôm nay và ngày mai, họp thượng đỉnh, trên đảo Flores của Indonesia, nước hiện giữ chức chủ tịch luân phiên của ASEAN. 

Theo hãng tin AFP, trong diễn văn khai mạc, tổng thống Indonesia Joko Widodo đã kêu gọi lãnh đạo các nước Đông Nam Á đoàn kết với nhau để đối phó với các thách thức đang đặt ra cho ASEAN, để Hiệp hội có thể đóng vai trò “trung tâm” cho hòa bình và tăng trưởng. Thách thức lớn nhất hiện nay đối với ASEAN chính là khủng hoảng Miến Điện.

Trong thông cáo chung công bố hôm nay, các lãnh đạo ASEAN bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về các vụ bạo lực ở Miến Điện, đồng thời kêu gọi “chấm dứt ngay lập tức” mọi hình thức bạo lực và sử dụng vũ lực, nhằm tạo « một môi trường thuận lợi » cho trợ giúp nhân đạo và đối thoại hòa giải. 

Trong thông cáo, các lãnh đạo ASEAN cũng lên án vụ tấn công hôm Chủ nhật vừa qua nhắm vào một đoàn xe chở các nhà ngoại giao và các quan chức mang theo hàng cứu trợ nhân đạo ở khu vực phía đông của bang Shan. Trong đoàn xe có đại diện của sứ quán Singapore và sứ quán Indonesia. 

Miến Điện hiện vẫn là thành viên của ASEAN, nhưng các lãnh đạo của nước này không được tham gia các cuộc họp cấp cao, do tập đoàn quân sự vẫn không thực hiện bản đồng thuận 5 điểm do ASEAN đề nghị để giải quyết khủng hoảng.

Việc Indonesia nắm chức chủ tịch ASEAN đã tạo ra hy vọng là với trọng lượng kinh tế và kinh nghiệm ngoại giao, Jakarta có thể giúp đạt được những tiến bộ trong hồ sơ Miến Điện. Tuy nhiên, ASEAN vẫn duy trì nguyên tắc đồng thuận và không can thiệp vào chuyện nội bộ, cho nên giới phân tích không chờ đợi có những bước đột phá tại thượng đỉnh lần này. 

Một nhà phân tích thuộc Viện Nghiên cứu chiến lược IISS tại Singapore cho hãng tin AFP biết, Indonesia dự trù công bố một dự thảo hướng dẫn thi hành bản đồng thuận 5 điểm đã đạt được với tập đoàn quân sự Miến Điện cách đây 2 năm.

Về hồ sơ Biển Đông, tuyên bố với các phóng viên tối qua tại Indonesia, tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. cho biết ông sẽ kêu gọi các lãnh đạo thành viên ASEAN nhanh chóng đúc kết Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông COC. Ông tỏ ý hy vọng là bản dự thảo về COC sẽ được phổ biến sớm nhất có thể được, bởi vì “căng thẳng trên Biển Đông đang gia tăng”.