Quân sự : Mỹ - Philippines khởi động cuộc tập trận Balikatan ở Biển Đông

Cuộc tập trận Balikatan - Vai Kề Vai lần thứ 39 mở ra từ ngày 22/04/2024 đến 10/05/2024, huy động gần 17.000 binh sĩ, chủ yếu là lính Mỹ và Philippines ở khu vực miền bắc và miền tây quần đảo Philippines. Điều đáng chú ý là lần đầu tiên Pháp chính thức tham dự cuộc tập trận này.

Các chỉ huy quânđội Philippines và Mỹ cùng đại diện sứ quán Mỹ tại Manila trong lễ khai trương cuộc trận chung hàng năm Balikatan, ngày 22/04/2024, tại thành phố Quezon, Philippines. AFP - JAM STA ROSA

Theo thông cáo của sứ quán Pháp tại Philippines, tàu hộ tống Vendémiaire bắt đầu tham gia chiến dịch Vai Kề Vai và sẽ hiện diện trong khu vực cho đến ngày 03/05/2024, trước khi hai đồng minh thân thiết, Mỹ và Philippines, bắt đầu khâu diễn tập đối phó với « một cuộc xung đột ở cường độ cao ». Từ mùa hè năm nay, Pháp sẽ chính thức chỉ định một tùy viên quân sự thường trực tại Manila, dấu hiệu cho thấy quyết tâm của Paris tăng cường hiện diện tại vùng Châu Á –Thái Bình Dương.

Hãng tin Mỹ AP nhắc lại đợt tập trận chung Mỹ-Philippines lần này diễn ra trong bối cảnh nhiều sự cố thường xuyên xảy ra trong những tuần qua giữa tàu hải cảnh Trung Quốc và tuần duyên Phililippines.

Trong thời gian tập trận, 11.000 lính Mỹ, hơn 5.000 phía Philippines sẽ cùng với khoảng 250 quân nhân Pháp và Úc bắt đầu các bài tập « bảo vệ bờ biển Philippines », « tăng cường khả năng ứng phó trước mọi cuộc xung đột và chiến tranh ».

Đại tá Philippines, Michael Logico được hãng tin Mỹ AP trích dẫn nhấn mạnh, « lần đầu tiên các hoạt động diễn tập được thực hiện ở khu vực ngoài lãnh hải Philippines, cách bờ biển của Philippines đến 22 km ». Các bài tập diễn ra trong vùng đang có tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông và gần eo biển Đài Loan. 

Hãng tin Pháp AFP đưa ra một số chi tiết cụ thể : nội dung các chương trình diễn tập bao gồm các hoạt động giả định tái chiếm đảo trong vùng Palawan, gần khu vực Trường Sa, nơi có tranh chấp chủ quyền với Bắc Kinh và các đảo ở hai tỉnh Cagayan và Batane, cách bờ biển Đài Loan chưa đầy 300 km.  Ngoài ra các bên còn luyện tập với giả định tấn công tàu ngoài khơi, đối phó với một cuộc chiến tranh thông tin và bảo đảm các hoạt động an ninh hàng hải, kích hoạt các hệ thống phòng thủ chống tên lửa …

Tránh nêu đích danh Trung Quốc một quan chức quân sự Philipiines giải thích Manila và Washington « ý thức được tầm mức quan trọng của hợp tác trên biển để đối phó với những mối đe dọa ổn định và hòa bình trong khu vực ». 

Chỉ huy Mỹ, tướng William Jurney lưu ý đợt thao diễn lần này nhằm chứng minh rằng Hiệp Ước Phòng Thủ chung Mỹ-Philippines năm 1951 « không là một văn bản chỉ có trên giấy tờ ».

Phía Hoa Kỳ đã huy động tên lửa địa đối không SM-6 cho chiến dịch Vai Kề Vai lần này, nhưng không chắc loại vũ khí này sẽ được sử dụng trong những ngày sắp tới.

Trong cuộc tập trận chung Balikatan 2024, Philippines và Mỹ đã mời 14 quốc gia châu Âu và châu Á, trong đó có Anh, Đức, Hàn Quốc, Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan … tham dự với tư cách quan sát viên.

Phản ứng gay gắt của Bắc Kinh

Trung Quốc mạnh mẽ phản đối cuộc tập trận chung giữa Philippines, Hoa Kỳ và các đồng minh. Bắc Kinh cảnh cáo Manila châm ngòi cho một cuộc đối đầu và hủy hoại ổn định trong khu vực. Thông cáo của bộ Ngoại Giao cuối tuần trước đã mạnh mẽ chống đội việc Mỹ điều tên lửa địa đối không SM-6 đến « sát cạnh cửa ngõ Trung Quốc ».