Liên Hiệp Châu Âu trừng phạt Belarus và cảnh cáo Thổ Nhĩ Kỳ

Hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp Châu Âu bước sang ngày thứ hai vào hôm nay, 02/10/2020. Với chương trình nghị sự dành phần lớn cho các vấn đề đối ngoại, đặc biệt là Belarus và Thổ Nhĩ Kỳ, nguyên thủ quốc gia và lãnh đạo chính phủ 27 thành viên Liên Âu đã họp đến tận khuya hôm qua.

Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel trong phiên họp của Liên Hiệp Châu Âu về Belarus và Thổ Nhĩ Kỳ tại Bruxelles, ngày 2/10/2020. JOHANNA GERON / POOL / AFP

Liên Âu đã bật đèn xanh cho việc trừng phạt chế độ cầm quyền tại Belarus nhưng chưa nhắm vào tổng thống Loukachenko. Còn về Thổ Nhĩ Kỳ, phần lớn cuộc thảo luận liên quan đến các bất đồng giữa hai bên, từ việc khoan dầu khí ở đông Địa Trung Hải, đến cấm vận vũ khí ở Libya, xung đột ở Thượng Karabakh. Các lãnh đạo Liên Âu sau cùng đã đồng thuận gởi một thông điệp cứng rắn đến Ankara, kèm theo lời đe dọa trừng phạt.

Thông tín viên RFI, Pierre Bénazet, tường thuật từ Bruxelles :

Liên Âu lên án các hành vi can thiệp từ bên ngoài vào vùng Karabakh và đề nghị tiến hành với Thổ Nhĩ Kỳ một cuộc đối thoại chiến lược sâu rộng, yêu cầu Ankara xem xét (trong khuôn khổ Liên Hiệp Quốc) ranh giới trên biển ở đông Địa Trung Hải. Đổi lại, Liên Âu đồng ý thảo luận trở lại về Liên Minh Thuế Quan và Hợp Tác.

Tuy nhiên, việc nối lại đàm phán chỉ được thực hiện sau khi Thổ Nhĩ Kỳ chấm dứt việc vi phạm chủ quyền của Chypre và Hy Lạp. Nếu không Liên Âu sẽ sử dụng "tất cả các công cụ có trong tay", nói một cách rõ hơn là trừng phạt.

Để đi đến kết quả này, Liên Hiệp Châu Âu đã phải qua một tranh luận sôi nổi giữa một bên là Chypre và Hy Lạp sẵn sàng lâm chiến, được Pháp và Áo hậu thuẫn, và bên kia là Đức, nước có một cộng đồng người Thổ Nhĩ Kỳ rất quan trọng cho nên muốn duy trì đối thoại.

Đối với Belarus, Liên Âu như vậy là đã quyết định áp đặt trừng phạt đối với 40 người chịu trách nhiệm về các vụ đàn áp. Đây là những biện pháp trừng phạt cá nhân và Liên Âu không loại trừ việc đưa tổng thống Loukachenko vào danh sách. Những trừng phạt này đã sẵn sàng từ một tháng nay, nhưng cho đến hội nghị này vẫn chưa thông qua được.