AIEA không thể khẳng định chương trình hạt nhân Iran chỉ có mục đích hòa bình

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) hôm thứ Tư, 07/09/2022, cho biết « không có điều kiện bảo đảm rằng chương trình hạt nhân của Iran chỉ hoàn toàn vì mục đích hòa bình », do Teheran không hồi đáp câu hỏi về những cơ sở hạt nhân chưa khai báo.

Các kỹ thuật viên tại lò phản ứng hạt nhân Arak, Iran, ngày 23/12/2019. AP

Trong báo cáo được công bố trước khi Hội đồng thống đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế họp vào tuần tới, tổng giám đốc AIEA cho biết ông « ngày càng lo ngại », bởi vì « không một tiến bộ nào » được ghi nhận để giải tỏa nghi vấn về dấu vết của uranium đã được làm giàu (Enriched uranium) từng được phát hiện ở nhiều cơ sở hạt nhân khác nhau của Iran. Người đứng đầu AIEA kêu gọi Teheran « đáp ứng các nghĩa vụ pháp lý » và hợp tác nhanh nhất có thể với AIEA.

AFP nhắc lại đây là một trong những điểm mâu thuẫn chính trong cuộc thương lượng từ tháng 04/2021, khi muốn khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, ba năm sau khi nước Mỹ thời Donald Trump rút khỏi thỏa thuận.

Trước khi AIEA công bố báo cáo, Teheran hôm thứ Ba 06/09 tiếp tục đòi AIEA chấm dứt một cuộc điều tra thì mới chịu thỏa hiệp với các bên đối thoại trực tiếp của Iran là Đức, Pháp, Anh, Trung Quốc và Nga.

Theo một tài liệu khác của AIEA, trong khi Teheran hạn chế quyền của AIEA tiếp cận các cơ sở hạt nhân của họ, những tháng qua Iran vẫn tiếp tục tích lũy uranium đã được làm giàu và tính đến nay đã vượt 19 lần ngưỡng mà Thỏa thuận hạt nhân 2015 cho phép. 

Về phần mình, Iran tố cáo báo cáo của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế « vô căn cứ ». Hôm nay, trong thông cáo, phát ngôn viên Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Iran, Behrouz Kamalvandi, cho rằng báo cáo mới của AIEA tiếp tục lặp lại các chỉ trích đã được đưa ra trước đây, vì những mục đích chính trị.