Liên Hiệp Châu Âu liệu bảo vệ được nền công nghiệp trước mối đe dọa từ Mỹ ?

Các nhà lãnh đạo của Liên Hiệp Châu Âu hôm nay, 15/12/2022, họp thượng đỉnh tại Bruxelles, Bỉ, chủ yếu để thảo luận về các biện pháp hỗ trợ nền công nghiệp của Liên Âu trong bối cảnh giá năng lượng tăng vọt, phần nào do tác động từ chiến tranh Ukraina, và cũng là để đối phó với mối đe dọa từ chính sách bảo hộ của Mỹ.

Chủ tịch Nghị Viện Châu Âu Roberta Metsola, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen, cùng một số lãnh đạo các nước châu Âu tại thượng đỉnh ở Bruxelles, Bỉ, ngày 15/12/2022. AP - Olivier Matthys

Các nước thành viên Liên Hiệp Châu Âu, đặc biệt các nước kém phát triển nhất, muốn Liên Âu có giải pháp phối hợp với kế hoạch hỗ trợ công nghệ xanh của Washington, vốn ưu tiên cho các doanh nghiệp hoạt động hoặc có cơ sở sản xuất trên lãnh thổ Hoa Kỳ. 

Theo Reuters, trước khi diễn ra thượng đỉnh, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu, bà Ursula von der Leyen, đã đề xuất nới lỏng các quy định liên quan tới trợ cấp Nhà Nước trong lĩnh vực năng lượng, năng lượng tái tạo và công nghệ sạch, để bảo vệ nền công nghiệp của châu Âu. Theo bà, Đạo Luật Giảm Lạm Phát của Mỹ (Inflation Reduction Act), mà Washington thông qua hồi tháng 8, có nguy cơ gây ra cạnh tranh không lành mạnh, vì thế Liên Âu phải có một đạo luật của riêng mình để đối phó.

Về phía Pháp, sáng nay, khi đến Bruxelles dự thượng đỉnh, tổng thống Emmanuel Macron cho báo giới biết là sau khi thảo luận, các nước sẽ ủy quyền cho Ủy Ban Châu Âu để đến đầu năm 2023, Liên Hiệp có cách đối phó với Đạo Luật Giảm Lạm Phát. Mục tiêu là « duy trì cạnh tranh công bằng » và « bảo vệ các dự án lớn, đặc biệt về công nghệ xanh ở châu Âu ». Ông Macron hối thúc các nhà lãnh đạo châu Âu phải hành động « nhanh » và « mạnh ».

Hiện nay, nội bộ Liên Hiệp Châu Âu vẫn bị chia rẽ, giữa một bên là các nước phát triển công nghệ số, muốn lập một « quỹ chủ quyền » có thể bảo đảm sự cạnh tranh công bằng giữa các quốc gia trong khối, và bên kia là các nước thành viên giàu hơn, muốn theo các quy tắc thị trường tự do. Một số nhà ngoại giao Liên Âu cho Reuters biết rằng các cuộc đàm phán giữa các lãnh đạo của Liên Âu tại Bruxelles có nguy cơ thất bại.

Nhân thượng đỉnh, các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về việc bảo đảm dân chủ trong bối cảnh vụ tại tiếng liên quan đến nhiều nghị sĩ Châu Âu, trong đó có phó chủ tịch Nghị Viện, bị tình nghi nhận tiền hối lộ từ Qatar, đang gây hại tới uy tín của Nghị Viện Châu Âu.