Chiến tranh Ukraina: Nga thay thế tư lệnh ‘‘chiến dịch đặc biệt’’

Đúng vào lúc chiến sự diễn ra dữ dội tại vùng Donbass, miền đông Ukraina, hôm qua, 11/01/2023, chính quyền Nga quyết định thay tư lệnh "chiến dịch quân sự đặc biệt". Tướng Valeri Guerassimov, tổng tham mưu trưởng Quân Đội, thay thế tướng Sergueï Sourovikine, vừa được bổ nhiệm cách đây ba tháng.  

Tổng tham mưu trưởng Quân Đội Nga, tướng Valery Gerasimov (p) cùng với tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự cuộc họp với các sĩ quan quân đội cấp cao ở Matxcơva (Nga) ngày 21/12/2022. AP - Mikhail Kuravlev

Theo dự đoán của Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh ISW, trụ sở tại Washington, việc tổng tham mưu trưởng được bổ nhiệm chỉ huy trực tiếp chiến dịch tại Ukraina cho thấy chính quyền Nga có thể chuẩn bị có một nỗ lực quân sự lớn, mở lại các đợt tấn công quy mô trong năm nay. Chiến tranh kéo dài, thế trận giằng co trên chiến trường Ukraina khiến phe chủ trương cứng rắn hơn với Ukraina chỉ trích ngày càng mạnh mẽ tổng thống Putin và bộ Quốc Phòng.  

Việc điện Kremlin bổ nhiệm tổng tham mưu trưởng làm tư lệnh chiến dịch cho thấy chính quyền Putin đang đối mặt với áp lực lớn trong nội bộ, theo nhận định của thông tín viên Anissa el Jabri tường trình từ Matxcơva : 

Đối với nhiều nhà bình luận, đây là một món quà tẩm độc hơn là một sự thăng thưởng. Tẩm độc bởi những trông đợi của tổng thống Putin là quá lớn. Chiều hôm qua, 11/01,  đích thân tổng thống Nga tỏ ra mất kiên nhẫn, trong một cuộc họp trực tiếp với các thành viên chính phủ, được truyền hình.  

Tổng thống Vladimir Putin đã khiển trách phó thủ tướng Denis Manturov. Theo ông Putin, quan chức này là thủ phạm của việc đơn đặt hàng của chính quyền về phi cơ quân sự đã bị chậm trễ. Trước đó, hai thủ lĩnh quân sự Nga Ramzan Kadyrov et Evgeni Prigojine cũng đã từng chỉ trích việc này, với những lời lẽ rất cứng rắn.  

Với việc nhân vật rất gần gũi với bộ trưởng Quốc Phòng vào cương vị này, phe của bộ trưởng Quốc Phòng Shoigu đã trở lại. Tuy nhiên, theo nhiều thông tin bên lề, bản thân bộ trưởng Quốc Phòng cũng không chắc chắn sẽ tại vị. Theo thông báo chính thức, việc bổ nhiệm nói trên đặc biệt liên hệ với ‘‘đòi hỏi tiến hành một sự phối hợp mật thiết hơn giữa các lực lượng trong quân đội’’. Đây có thể coi là một thú nhận ngầm về việc thiếu phối hợp trước đó, và giờ là lúc phải kiểm soát trở lại.  

Nhìn chung, việc bổ nhiệm này cũng có thể là dấu hiệu báo trước về một giai đoạn mới của xung đột. Sau một giai đoạn tương đối bình ổn tại mặt trận, với việc xây dựng hệ thống công sự, củng cố các vị trí phòng thủ, đã đến lúc quân Nga phản công. Khoảng một nửa trong số lực lượng quân nhân mới được động viên hồi mùa thu, với 150.000 người, hiện vẫn chưa vào cuộc.’’ 

Putin ân xá tù nhân để công ty Wagner có thêm lính

Tổng thống Nga một mặt đưa bộ Quốc Phòng trở lại vị trí trung tâm trong chiến dịch quân sự tại Ukraina, mặt khác có các động thái ưu ái với lực lượng vũ trang tư nhân thuộc công ty Wagner của Evgeni Prigojine. Vẫn theo ISW, hôm qua, ông Putin có thể đã ban hành lệnh ân xá bí mật và chính sách ưu đãi đối với nhiều tù nhân Nga, cho phép họ tham gia các hoạt động quân sự của công ty Wagner tại Ukraina, theo thông tin từ thành viên Hội đồng Nhân quyền Nga Eva Merkacheva với hãng tin Nga RIA Novosti hôm 09/01. Công ty lính đánh thuê Wagner hiện là một lực lượng chủ lực của quân Nga trong các trận chiến đẫm máu tại thị trấn Soledar và thị xã Bakhmut.