Mỹ đồng ý xuất khẩu chiến đấu cơ F-16 cho Thổ Nhĩ Kỳ

Sau các cuộc đàm phán ráo riết kéo dài trong nhiều tháng, chính quyền Biden hôm 26/01/2024 thông báo đã Hạ Viện Mỹ đã đồng ý cho Thổ Nhĩ Kỳ mua chiến đấu cớ F-16 với trị giá hợp đồng 23 tỷ đô la.

Một chiếc F-16 Fighting Falcon thuộc Phi đội Tiêm kích 510 cất cánh tại Căn cứ Không quân Nellis, Nevada vào ngày 25/01/2024 AP - Staff Sgt. Heather Ley

Ankara dự trù mua 40 chiếc F-16 do tập đoàn Mỹ Lockheed Martin chế tạo. Washington bật đèn xanh cho thương vụ chuyển giao vũ khí này sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn kết nạp Thụy Điển vào Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO. Cùng ngày hôm qua Washington cũng đã bật đèn xanh cho việc bán cho Hy Lạp 40 chiến đấu cơ F-35, trị giá hợp đồng 8 tỷ đô la.  

Hợp đồng trang bị F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ là một chuyện dài nhiều tập. Ankara cần nâng cấp khả năng phòng không. Hạ Viện Mỹ đã nhiều lần tỏ ra thận trọng trên hồ sơ này vì những lý do như sau : một là Mỹ ngần ngại bán chiến đấu cơ hiện đại cho Thổ Nhĩ Kỳ bởi Ankara trang bị hệ thống tên lửa S-400 của Nga. Lý do thứ hai là lo ngại của một số dân biểu Mỹ về căng thẳng giữa Ankara với Athens, vào lúc Hy Lạp cũng là một thành viên của liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương. Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp có tranh chấp chủ quyền trong vùng biển đông Địa Trung Hải. Đó là lý do vì sao cùng lúc bật đèn xanh cho Thổ Nhĩ Kỳ mua F-16, thì Hạ Viện Mỹ cũng đã cho phép Hy Lạp sắm thêm chiến đấu cơ F-35.

Cuối cùng như một quan chức trong bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ xin được giấu tên đã lưu ý, Washington chỉ đồng ý về hợp đồng nói trên một khi Ankara chấp thuận cho Thụy Điển gia nhập NATO.