Năm 2023 : Chi tiêu quân sự trên thế giới tăng đột biến do xung đột

Năm 2023 ghi nhận mức chi tiêu quân sự trên thế giới cao nhất từ một thập niên qua, đạt 2.400 tỉ đô la. Nguyên nhân chính được Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế SIPRI ở Stockholm, Thụy  Điển, nêu trong báo cáo công bố ngày 22/04/2024 là do các cuộc xung đột đang diễn ra.

Bộ trưởng Quốc Phòng Nga Sergei Shoigu (mặt quân phục) đi thị sát một cơ sở chế tạo xe tăng và xe bọc thép, ở vùng Omsk, Nga. Ảnh công bố ngày 19/04/2024. via REUTERS - Russian Defence Ministry

Viện SIPRI lưu ý là mức chi tiêu quân sự tăng trên khắp thế giới, nhưng tăng mạnh ở châu Âu, Trung Cận Đông và châu Á. Nhà nghiên cứu Nan Tian nhấn mạnh với AFP rằng « lần đầu tiên kể từ năm 2009, chi tiêu quân sự thế giới đạt đến mức kỉ lục », cụ thể là tăng thêm 6,8% trong năm 2023. Việc tăng chi tiêu cho quân sự lại phản ánh là tình hình hòa bình, an ninh trên thế giới bị xuống cấp, « không có một vùng nào thực sự được cải thiện tình hình ».

Mỹ, Trung Quốc, Nga, Ấn Độ và Ả Rập Xê Út đứng đầu các nước chi cho quốc phòng nhiều nhất. Chiến tranh tiếp diễn ở Ukraina đã khiến chi tiêu quân sự tăng ở Ukraina, Nga và hàng loạt nước châu Âu. Ví dụ Nga tăng 19% chi tiêu quân sự lên thành 109 tỉ đô la và nếu tính từ khi sáp nhập bán đảo Crimée, mức tăng này là 57%. Tổng chi cho quốc phòng của Ukraina đã tăng 51%, đạt 64,8 tỉ đô la, đồng thời nhận được 35 tỉ đô la viện trợ quân sự, chủ yếu từ Mỹ.

Tại Trung Cận Đông, Israel là nước chi cho quốc phòng lớn thứ hai trong khu vực, thêm 24%, chủ yếu là do cuộc tấn công vào dải Gaza từ tháng 10/2023. Còn tại châu Á, Trung Quốc liên tục tăng đầu tư cho quốc phòng năm thứ 29 liên tiếp, thêm 6%, đạt 296 tỉ đô trong năm 2023. Tương tự, chi tiêu quốc phòng của Nhật Bản và Đài Loan tăng 11%, Ấn Độ là 4,3%.