LHQ không di tản kịp kỳ hạn kho vũ khí hóa học Syria

Theo nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, toàn bộ vũ khí hóa học của Syria phải được đưa ra nước ngoài hủy diệt trước ngày 31/12/2013. Tuy nhiên, phái bộ thanh tra quốc tế cho biết bị chậm trễ vì « thời tiết xấu » và chướng ngại do cuộc chiến.

Khói lửa tại Adran, một địa điểm miền đông thủ đô Damas, 23/12/2013. REUTERS/Bassam Khabieh

Hôm qua, Liên Hiệp Quốc và Tổ chức Quốc tế cấm vũ khí hóa học OIAC thông báo là không thể thực hiện đúng kỳ hạn 31/12/2013 chương trình tiêu hủy toàn bộ vũ khí hóa học của chế độ Damas (thỏa thuận Nga-Mỹ). Phái bộ quốc tế đặc trách nhiệm vụ này nêu ba lý do : chiến sự vẫn tiếp diễn, thời tiết xấu và thiếu phương tiện nên không thể vận chuyển hết tất cả kho vũ khí hóa học của Syria ra tận bến cảng trong biển Địa Trung Hải.

Hai chiến hạm của Na Uy và Đan Mạch có nhiệm vụ bảo vệ các tàu chở hóa chất đã phải quay về đảo Chypre không rõ đến lúc nào trở lại Syria.

Theo phát ngôn viên của Tổ chức Quốc tế cấm vũ khí hóa học thì trong ba tháng qua, phái bộ chuyên gia quốc tế đã « vô hiệu hóa tất cả kho vũ khí hóa học của Syria, các loại hơi ngạt, hơi độc đã bị không chế » dưới sự kiểm soát quốc tế.

Đích thân thủ tướng Syria, Wael al-Halaqi tuyên bố trước quốc hội là chính quyền « tôn trọng cam kết phá hủy vũ khí hóa học và đã bắt đầu gom (các thùng hơi ngạt) chở ra hải cảng ».

Cuộc chiến tại Syria, khởi thủy từ phong trào phản kháng đòi dân chủ bị đàn áp vào tháng 3/2011 biến thành đấu tranh võ trang đã làm hơn 130 ngàn người chết. Thiệt hại này bao gồm gần phân nửa là thường dân cùng với hơn 7000 trẻ em, 30.000 chiến binh nổi dậy và 52.300 binh sĩ quân đội Damas.

Tuy không còn vũ khí hóa học, nhưng chế độ Damas vẫn còn tên lửa, đại pháo và máy bay oanh tạc. Trong hai tuần qua, thành phố Alep, thành trì của đối lập đã bị dội bom và pháo kích liên tục làm 500 người thiệt mạng theo tổng kết của Tổ chức Quan sát Nhân quyền Syria OSDH (phi chính phủ).

Một bác sĩ của hiệp hội Y sĩ Thế giới (Médecins du Monde) tuyên bố là thảm cảnh của nạn nhân tại Alep sẽ ám ảnh ông suốt đời. Các cuộc oanh kích bằng bom còn « bi thảm hơn là vũ khí hóa học ».