Belarus : Alexandre Loukachenko trông cậy vào hậu thuẫn của Nga để duy trì quyền lực

Gần hai tháng từ sau cuộc bầu cử tổng thống Belarus hôm 09/08/2020, phong trào phản kháng vẫn không hề suy giảm. Ông Alexandre Loukachenko tiếp tục dùng bàn tay sắt giữ quyền lực nhờ vào sự trung thành của lực lượng an ninh và nhất là nhờ có sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ nước Nga của ông Vladimir Putin.   

Phản kháng, chống bầu cử gian lận của ông Loukachenko. Ảnh trong một cuộc biểu tình tại Minsk, Belarus, Chủ Nhật 04/10/2020. REUTERS - STRINGER

Thông tín viên Daniel Vallot tại Matxcơva  phân tích:

Hậu thuẫn của Matxcơva trước hết là về mặt chính trị : Ông Vladimir Putin khen ngợi ông Alexandre Loukachenko chiến thắng và hứa hẹn quyết tâm ủng hộ trước phong trào biểu tình và một đối lập bị quy kết do các nước phương Tây điều khiển. Tổng thống Nga cũng gợi khả năng đưa quân đội hỗ trợ chính quyền Belarus nếu « tình hình diễn biến xấu ».

Sự hậu thuẫn của Nga còn cả về tài chính. Đó là khoản vay hơn một tỷ đô la từ Nga mà tổng thống Belarus có được nhân chuyến thăm Sotchi tháng trước.

Từ giờ, Alexandre Loukachenko bị lệ thuộc gần như hoàn toàn vào đồng minh Nga. Tổng thống Belarus, người vốn vẫn luồn lách giữa Nga và phương Tây từ nhiều năm qua, giờ không còn sự lựa chọn nào khác là ngả sang Matxcơva.

Hai kịch bản được nêu lên ở Nga : Đó là chuyển tiếp êm đẹp quyền lực cho một lãnh đạo được Kremlin tin cậy hoặc duy trì quyền lực cho Alexandre Loukachenko đã bị lệ thuộc hòa toàn.

Mối nguy hiểm đối với Matxcơva là ở chỗ tâm lý chống Nga có nguy cơ lan rộng tại Belarus. Tâm lý này đang bắt đầu được thể hiện trong các cuộc biểu tình, trong khi mà ngay cả đối lập vẫn luôn thận trọng không tỏ muốn xa rời người láng giềng hùng mạnh.

Belarus : Đối lập kêu gọi phương Tây tiếp tục gây sức ép chế độ Loukachenko

Các nước phương Tây cần tiếp tục duy trì « sức ép », kể cả thông qua các biện pháp « trừng phạt » đối với chế độ Loukachenko. Trong cuộc gặp với thủ tướng Đức ngày 06/10/2020 tại Berlin, bà Svetlana Tikhanovskaia, người đứng đầu phe đối lập Belarus, tái khẳng định « người dân Belarus có một mục đích rõ ràng và dễ hiểu : đó là bầu cử lại ».

Thủ tướng Đức Angela Merkel là lãnh đạo cấp cao thứ hai, sau tổng thống Pháp Emmanuel Macron, trao đổi với nhà đối lập Belarus. Sáng 07/10, bà Svetlana Tikhanovskaia điều trần trực tuyến với Ủy ban Đối ngoại của Hạ Viện Pháp.

Trả lời ban tiếng Nga của đài RFI, bà Svetlana Tikhanovskaia giải thích những kỳ vọng vào các nước phương Tây :

« Với tất cả các nước, các nhà lãnh đạo, các nghị sĩ, chúng tôi có cùng một mong muốn : chúng tôi mong là họ làm vang vọng tiếng nói của họ về Belarus vì người dân Balarus không chỉ chịu cảnh các quyền của mình bị chà đạp, không được hưởng một cuộc bầu cử mới, mà họ còn muốn tái thiết đất nước chống lại chế độ Loukachenko.

Vì vậy, chúng tôi yêu cầu các nước hết sức chú ý đến việc lập một danh sách trừng phạt với những biện pháp rộng hơn và trợ giúp xã hội dân sự, giới sinh viên và truyền thông. Chúng tôi chấp nhận mọi trợ giúp từ tất cả các nước. Tôi tin chắc là họ biết phải làm gì ».