Nhân quyền : Mỹ ra loạt trừng phạt mới chống chính quyền Belarus

Hoa Kỳ gia tăng áp lực với chính quyền Belarus của tổng thống Loukachenko, do các đàn áp nhắm vào phong trào đòi dân chủ. Loạt trừng phạt mới của Mỹ được ban hành hôm qua, 09/08/2021.

Tổng thống Belarus Alexandre Lukachenko trong cuộc họp báo tại Minsk, ngày 09/08/2021. © Pavel ORLOVSKY BELTA/AFP

Theo AFP, sắc lệnh của tổng thống Hoa Kỳ siết chặt các biện pháp trừng phạt chế độ Minsk, vốn có hiệu lực từ năm 2006, với việc mở rộng sang nhiều lĩnh vực then chốt của nền kinh tế Belarus. Thông báo của Nhà Trắng khẳng định : « Chế độ Loukachenko đã có những hành động phi pháp nhằm bám giữ quyền lực bằng mọi giá ». Washington khẳng định « sát cánh hân dân Belarus, đang tranh đấu dũng cảm vì nền dân chủ ». Washington kêu gọi Minsk trả tự do cho tất cả các tù nhân chính trị và đối thoại với đối lập để tiến tới một cuộc bầu cử tự do, minh bạch.

Cùng với sắc lệnh trừng phạt của tổng thống, bộ trưởng Tài Chính Janet Yellen ra thông báo về các biện pháp trừng phạt cụ thể, nhắm vào nhiều doanh nghiệp, cá nhân và cơ sở. Theo bộ Tài Chính Mỹ các biện pháp này nhắm trực tiếp vào các tổ chức, doanh nhân, được coi là nắm giữ « hầu bao » của chế độ. Cụ thể là như Ủy ban Thế Vận Hội Belarus bị Washington cáo buộc là tổ chức rửa tiền.

Quyết định trừng phạt của Mỹ được đưa ra ngay sau cuộc họp báo thường niên của tổng thống Belarus, và đúng một năm sau cuộc bầu cử tổng thống Belarus, bị Hoa Kỳ lên án là « gian lận ». Trong cuộc họp báo hôm qua, ông Alexandre Loukachenko một lần nữa tuyên bố giành thắng lợi trong cuộc bầu cử tổng thống « hoàn toàn minh bạch ». Đối lập Belarus đã liên tục biểu tình phản đối kết quả bầu cử kể từ sau bầu cử đến đầu năm 2021. Chính quyền Minsk trấn áp mạnh, buộc tất cả các nhà đối lập chủ chốt phải chạy ra nước ngoài.

Cùng với Anh, Hoa Kỳ trừng phạt công ty Nhà nước Belaruskali, một doanh nghiệp có ý nghĩa quan trọng với chế độ. Belaruskali là một trong các doanh nghiệp đứng đầu thế giới về chất bồ tạt, được sử dụng nhiều trong công nghiệp chế tạo phân bón.

Chính quyền Canada ban hành các trừng phạt nhằm chủ yếu vào lĩnh vực tài chính của Belarus.

Hoa Kỳ, Anh và Canada cũng trừng phạt toàn bộ các mặt hàng xuất khẩu của Belarus liên quan đến dầu mỏ.

Theo giới quan sát, 12 tháng kể từ khi bùng lên phong trào phản kháng tại Belarus, cuộc đàn áp vẫn tiếp diễn. Các trừng phạt nhắm vào chế độ Loukachenko chưa mang lại kết quả cụ thể nào. Loạt trừng phạt gần nhất là cách nay 2 tháng, sau khi chính quyền Minsk chặn một máy bay dân sự của châu Âu để bắt giữ một nhà đối lập.

Hôm qua, đúng dịp kỉ niệm một năm phong trào phản kháng, trong một cuộc mít tinh tại Vilnius (Litva), lãnh đạo đối lập Belarus, bà Svetlana Tikhanovskaïa, cam kết sẽ tiếp tục cuộc tranh đấu vì nền dân chủ, vì tự do. Bà Svetlana Tikhanovskaïa quyết định ra ứng cử tổng thống sau khi đơn ứng cử của chồng bà bị bác bỏ và bản thân ông bị bắt. Ngày 28/07, tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã tiếp lãnh đạo đối lập Belarus tại Nhà Trắng, như một dấu hiệu ủng hộ mạnh mẽ đối với cuộc tranh đấu vì dân chủ của người dân Belarus.