Tổng thư ký LHQ lần đầu tiên sử dụng điều 99 trong Hiến Chương để kêu gọi ngừng bắn ở Gaza

Trong một bức thư gửi tới Hội Đồng Bảo An ngày 06/12/2023,  tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres lần đầu tiên đã viện dẫn điều 99 trong Hiến Chương Liên Hiệp Quốc để cảnh báo nguy cơ “sự sụp đổ hoàn toàn” ở Gaza. Chiểu theo điều khoản này, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc có thể “lưu ý Hội Đồng Bảo An về bất kỳ vấn đề nào bị coi là có thể đe dọa đến nỗ lực duy trì hòa bình và an ninh quốc tế”.

Người dân ở Khan Younès, phía nam Dải Gaza, ngày 04/12/2023. REUTERS - IBRAHEEM ABU MUSTAFA

Từ New York, thông tín viên RFI Carrie Nooten cho biết thêm thông tin :

Bức thư này cảnh báo về một “thảm họa nhân đạo”, về nguy cơ “trật tự công cộng sắp sụp đổ hoàn toàn ở Gaza”… Đó là những lời lẽ mà chúng ta thường được nghe từ phía nhiều cơ quan Liên Hiệp Quốc kể từ đầu cuộc chiến giữa Israel và Hamas hôm 7 tháng 10. Khác biệt lần này là ông Antonio Guterres giờ đây sử dụng mức cảnh báo cao nhất được Liên Hiệp Quốc trong Hiến Chương của minh. Ông Stéphane Dujarric, phát ngôn viên của ông Guterres giải thích :

“Trong khuôn khổ hiến pháp của Liên Hiệp Quốc, đây là một quyết định rất hệ trọng. Chúng tôi hiểu rằng cách nhìn nhận từ thế giới bên ngoài có thể khác đôi chút, nhưng đối với chúng tôi, đây là một bước đi rất mạnh mẽ của ngài Tổng Thư Ký và chúng tôi hy vọng rằng các thành viên của Hội Đồng Bảo An sẽ xúc động trước điều đó, chúng tôi hy vọng thúc đẩy được cộng đồng quốc tế gây sức ép để thiết lập một lệnh ngừng bắn nhân đạo. »

Ngay cả trong chiến tranh Nga-Ukraina, người đứng đầu Liên Hiệp Quốc thậm chí đã không sử dụng điều 99, nhưng với 15.000 nạn nhân và 130 nhân viên của Liên Hiệp Quốc thiệt mạng trong cuộc xung đột này, cùng với kết quả của những cuộc điều tra đầu tiên trên thực địa, ông đã quyết định viện dẫn điều khoản này, một điều khoản rất có trọng lượng chính trị.

Động thái của tổng thư ký Liên Hiệp Quốc có thể dẫn tới việc triệu tập một cuộc họp mới về cuộc xung đột, nhưng trên hết, định chế này đang chờ đợi một bước đột phá giữa các thành viên trong Hội Đồng Bảo An, hiện đang chia rẽ hoàn toàn với nhau trên hồ sơ.

Vẫn về tính hình chiến sự, hôm nay, thủ tướng Israel tuyên bố rằng quân đội nước này đang bao vây nhà của thủ lĩnh phe Hamas, ông Sinouar, ở thành phố Khan Younes. Ông Yahya Sinouar, 61 tuổi, bị coi là kiến trúc sư của cuộc tấn công chưa từng có của Hamas vào Israel hôm 07/10 vừa qua.