Theo thông tin từ cục Di trú Hàn Quốc, số lượng du học sinh Việt Nam lần đầu tiên vượt qua Trung Quốc để chiếm ngôi đầu bảng vào tháng 03/2021, với 37,6% trên tổng số du học sinh ngoại quốc tại xứ sở Kim Chi. Còn theo bộ Giáo Dục Việt Nam, Hàn quốc và Nhật Bản là hai quốc gia có sức hút lớn nhất đối với du học sinh Việt Nam.
Vậy tại sao Hàn Quốc lại nhanh chóng nổi lên thành một điểm đến hứa hẹn với du học sinh Việt Nam ? Liệu rằng du học Hàn Quốc có phải là con đường chỉ toàn trải hoa hồng ?
Khái quát về du học Hàn Quốc
Du học Hàn Quốc khá đa dạng về hình thức, như học tiếng, học nghề, học đại học, và học sau đại học. Hầu hết du học sinh Việt Nam tại Hàn đều khởi đầu từ hình thức du học tiếng với thời hạn 6 tháng, được gia hạn visa từ 1 đến 3 lần. Nếu du học tiếng, sinh viên sẽ theo học tiếng Hàn tại một trung tâm ngoại ngữ được đặt trong một trường đại học tại Hàn Quốc. Đây được coi như là một bước “dự bị đại học” cho du học sinh nước ngoài.
Tại Hàn Quốc, hầu hết sinh viên muốn theo học đại học hoặc học nghề đều phải vượt qua kỳ thi sát hạch tiếng Hàn có tên gọi là TOPIK. Mức giá trọn gói cho chương trình này khá cạnh tranh, trong khoảng 200 triệu đồng gồm cả học phí một năm. Chính vì vậy, du học Hàn Quốc là lựa trọn tối ưu cho những gia đình có mức thu nhập trung bình và kể cả thấp.
Đối với du học sinh theo học hệ sau đại học, sinh viên thường sang Hàn với học bổng của chính phủ, của trường đại học hoặc của chính giáo sư hướng dẫn. Những sinh viên này đều là những sinh viên có năng lực tốt về chuyên môn và tiếng Anh. Sinh viên hệ sau đại học thường dành hầu hết phần lớn thời gian của họ ở phòng thí nghiệm và hoàn thành các dự án mà giáo sư hướng dẫn giao phó.
Con đường không hề trải hoa hồng
Dấu ấn lớn, “không đáng tự hào”, mà du học sinh Việt Nam để lại tại Hàn Quốc đó là những vụ trốn tập thể trong những năm vừa qua. Theo KBS news, 164 học viên Việt Nam đã trốn ra ngoài bất hợp pháp và cắt đứt liên lạc với trường đại học Incheon trong năm 2019. Bộ Tư Pháp Hàn Quốc cũng đã ghi nhận rằng du học sinh Việt Nam bỏ trốn ra ngoài bất hợp pháp chiếm tỉ lệ cao nhất trong những năm vừa qua. Chính những điều này đã khiến chính phủ Hàn thắt chặt điều kiện du học đối với du học sinh Việt Nam.
Thầy Thích Tường Than, trụ trì một ngôi chùa người Việt, có một giải thích về hiện tượng này :
“Thực ra, trên giấy tờ là du học sinh, nhưng số lượng du học sinh theo thống kê có lẽ là 30% là du học sinh thật sự, còn 70% là theo con đường làm kinh tế và mưu sinh. Du học Hàn Quốc là cơ hội rất lớn cho lớp trẻ Việt Nam. Nhưng cơ hội đó cũng kèm theo thử thách không phải là nhỏ.
Về du học sinh tại Hàn Quốc, từ các bạn làm nghiên cứu sinh (thạc sĩ, tiến sĩ, sau tiến sĩ), hầu như các bạn ấy đi học thực sự. Còn nhiều bạn không thực sự đi du học, do đó để lại một vấn nạn cho cả hai bên, cả về bên trường đại học tại Hàn Quốc cũng như cho sinh viên của mình. Các bạn phải tự lo kinh tế, tự sinh tồn trong môi trường mới khi các bạn tuổi còn quá trẻ. Đồng thời các bạn chưa ý thức được hết về việc du học nên phó mặc hết cho dịch vụ, thậm chí không biết cả một tờ tài liệu cá nhân, nên đó là một điểm yếu của du học sinh Việt Nam. Rồi khi gặp khó khăn ở Hàn Quốc, các bạn nhanh chóng bỏ cuộc, chọn cho mình thuận lợi trước mắt hoặc giải pháp tạm thời, đó là bỏ ra ngoài thành bất hợp pháp để đi làm hoặc học đối phó.
Cho nên vấn nạn du học sinh (học tiếng) là cực kỳ lớn tại đây. Và vì thiếu hiểu biết về pháp luật Hàn Quốc, thiếu khả năng thích ứng cuộc sống, cho nên họ gây ra nhiều vấn đề. Hoặc do thiếu vắng về tinh thần, các bạn sẵn sàng lao vào cuộc vui tạm bợ hoặc lắp ghép sống thử với nhau. Nhiều bạn mới 18-19 tuổi sang Hàn Quốc đã gánh một khoản nợ 5.000-10.000 đô la trên vai.
Ở Hàn Quốc, cuộc sống thực sự rất khắc nghiệt với cả người bản xứ chứ không chỉ mỗi người ngoại quốc bởi vì cuộc sống không trải màu hồng cho chúng ta, nó đòi hỏi chúng ta phải nỗ lực gấp đôi gấp ba”.
Huấn, một du học sinh học tiếng hiện đã bỏ ra ngoài bất hợp pháp, cho biết :
“Là một du học sinh đi du học bên Hàn Quốc, mình đã nghĩ là du học rồi để kiếm tiền thì mình ra kiếm tiền trước. Đi du học cũng là nhờ vay mượn nên áp lực kinh tế rất lớn vì vậy mình quyết định đi ra ngoài kiếm tiền trả nợ trước”.
Hàn Quốc : Bước đệm thăng tiến ?
Khác với du học sinh học tiếng, du học sinh sau đại học tại Hàn Quốc thường là những sinh viên cố gắng tìm một cơ hội tiến thân trên con đường học thuật tại Hàn Quốc. Họ thường nhận được học bổng toàn phần kèm sinh hoạt phí từ giáo sư hướng dẫn hay các quỹ học bổng tư nhân hoặc chính phủ.
Tuy nhiên, áp lực mà du học sinh sau đại học phải chịu đựng thường nặng nề hơn nếu họ được nhận tiền từ chính giáo sư hướng dẫn. Một du học sinh sau đại học thường dành từ 10 đến 14 giờ mỗi ngày trên phòng thí nghiệm để chạy dự án hoặc viết báo cáo khoa học. Đặc biệt có những du học sinh ăn trên lab, ngủ trên lab để hoàn thành tiến độ công việc mà giáo sư giao phó. Họ không có thời gian để học tiếng Hàn, để tận hưởng cuộc sống hay đơn giản là họ luôn gặp khó khăn trong giao tiếp xã hội với người bản xứ. Chính vì vậy, có rất nhiều du học sinh luôn chỉ coi Hàn Quốc như một bước đệm để đặt chân sang các nước châu Âu hay Mỹ sau khi tốt nghiệp.
Thầy Thích Tường Thanh giải thích tiếp :
“Đi châu Âu hay Mỹ là một bước rất xa so với Việt Nam cho nên Hàn Quốc là một bước đệm cho con đường tiến thân về học thức hay học vấn rất là cao. Nên xét ra thì du học Hàn Quốc là một cơ hội lớn cho người trẻ của mình. Các anh chị mà không đi thẳng được Mỹ, Anh, châu Âu nhưng sau khi qua bước đệm ở Hàn Quốc và nhờ mối quan hệ thì họ lại đi thẳng được.
Có một vấn đề với học sinh sau đại học đó là mất định vị sống, và cuộc sống rất nhàm chán. Có một bạn học công nghệ thông tin và kiếm được việc làm tại Hàn Quốc rất ổn định, có nhà có xe. Sau một khoảng thời gian, người đó rơi vào trạng thái cảm thấy cuộc sống vô vị. Nhiều người sau đó bị bệnh và tự sát trong khi họ có cuộc sống đầy đủ”.
Quả ngọt luôn chờ đợi những người cố gắng
Mặc dù khó khăn và cám dỗ luôn bủa vây du học sinh tại Hàn, nhưng quả ngọt luôn chờ đợi những người có ý chí vượt lên. Rất nhiều tấm gương du học sinh thành công trên chính xứ sở Kim Chi đã trở thành tấm gương vượt khó để gặt hái những quả ngọt nơi xứ người.
Anh Thắng, một sinh viên du học Hàn, hiện sở hữu một công ty kinh doanh ô tô tại Hàn, cho biết :
“Tôi có câu châm ngôn sống là “muốn thành công thì khao khát thành công phải lớn hơn nỗi sợ thất bại”. Tôi cũng đã từng làm nhiều thứ và thất bại rồi nhưng nếu thất bại thì tôi sẽ làm cái khác, nên mới có ngày hôm nay”.
Còn chị Hải Yến, giáo sư nghiên cứu đại học tại Trường Đại học Quốc gia Seoul, cho biết :
“Thời gian đầu khi mình bắt đầu sang Hàn Quốc làm nghiên cứu sinh tiến sĩ, mình đã gặp rất nhiều khó khăn và áp lực về ngôn ngữ, văn hóa và cả sự chênh lệch về trình độ. Thực sự mình đã thấy rất khó khăn để bắt đầu hòa nhập với môi trường mới nhưng sau đó mình đã lựa chọn cố gắng và quyết tâm để vượt qua những khó khăn này.
Trong thời gian đó mình đã tập trung vào hai khía cạnh là cường độ và tốc độ. Cường độ là mình dành nhiều thời gian học hơn những người khác, mình luôn dành 15 đến 16 tiếng học một ngày. Còn về tốc độ thì mình dành sự tâp trung cao nhất cho việc học nên có thể đẩy nhanh tốc độ ghi nhớ và hiểu tài liệu khoa học.
Hàn Quốc cũng là một quốc gia đề cao sự chăm chỉ, vì vậy nếu bạn cho giáo sư và những người xung quanh nhìn thấy sự cố gắng của bạn thì họ sẽ giúp đỡ bạn. Mình nghĩ rằng những bạn bắt đầu vào chương trình nghiên cứu sinh thì cần tập trung cho việc học là điều quan trọng nhất vì nếu bạn vượt qua giai đoạn đầu khó khăn thì bạn sẽ dễ dàng gặt hái thành công trong giai đoạn phía sau”.
Thư TinHãy nhận thư tin hàng ngày của RFI: Bản tin thời sự, phóng sự, phỏng vấn, phân tích, chân dung, tạp chí
Đăng ký