Danh ca Ý Franco Gatti qua đời ở tuổi 80

Một ngôi sao chợt tắt trên vòm trời nhạc Ý. Theo tin từ phía gia đình, danh ca Franco Gatti vừa qua đời hôm 18/10/2022, tại Genova, hưởng thọ 80 tuổi. Tại Ý, Franco Gatti là một gương mặt rất quen thuộc, ông là thành viên đồng sáng lập nhóm Ricchi & Poveri (Người giàu và kẻ nghèo). Cùng với Toto Cutugno và Umberto Tozzi, nhóm này đại diện cho làn sóng Ý chinh phục thị trường quốc tế những năm 1970-1980.

Nhóm nhạc Ricchi e Poveri biểu diễn tại Vibonati , Ý năm 2010. © wikipedia.org/Riccardo Pesce

Sinh trưởng tại Genova, ca sĩ kiêm tác giả Franco Gatti (1942-2022) bắt đầu đi hát từ giữa những năm 1960, trước khi thành lập nhóm Ricchi & Poveri. Ban nhạc này bắt đầu ghi âm vào năm 1968, ca khúc đầu tay là bản phóng tác tiếng Ý của nhạc phẩm ăn khách ''Everlasting Love'' của Robert Knight. Trong thời gian đầu, nhóm gồm 4 thành viên, cho nên thoạt nhìn giống như nhóm Thụy Điển Abba : hai thành viên nam (Franco và Angelo) cũng như hai thành viên nữ (Angela và Marina) một cô tóc nâu, một cô tóc vàng. Nhưng bộ tứ Abba chỉ bắt đầu đi hát từ năm 1972 và thực sự nổi danh hai năm sau đó nhờ đoạt giải nhất cuộc thi hát truyền hình châu Âu Eurovision vào năm 1974 (với ca khúc Waterloo).

Từ nhạc phẩm Che sarà đến giải nhất liên hoan Sanremo

Bốn thành viên của nhóm Ricchi & Poveri thật ra gợi hứng từ đội hình ban nhạc người Mỹ The Mamas & the Papas. Họ bắt đầu trở nên nổi tiếng từ năm 1971 trở đi, sau khi về hạng nhì nhân kỳ Liên hoan ca khúc tiếng Ý Sanremo, nhờ trình bày nhạc phẩm "Che sarà" cùng với ca sĩ José Feliciano. Phiên bản tiếng Pháp nổi tiếng nhất vẫn là ''Qui saura'' của nam danh ca quá cố người gốc Do Thái Mike Brant.

Trong vòng hai thập niên sau đó, nhóm Ricchi & Poveri tham gia 12 lần Sannemo, để rồi đoạt giải quán quân tại liên hoan này vào năm 1985 với nhạc phẩm ''Se m'innamoro''. Trước đó, cả 4 thành viên trong nhóm cũng từng đại diện cho nước Ý nhân cuộc thi hát truyền hình châu Âu Eurovision vào năm 1978, với nhạc phẩm ''Questo Amore''.

Vào năm 1981, ca sĩ Marina rút ra khỏi nhóm để khởi nghiệp hát solo. Từ bốn thành viên ban đầu, Ricchi & Poveri chỉ còn có ba là Angela, Angelo và Franco. Sự ra đi của Marina dường như không ảnh hưởng đến tình đoàn kết của các thành viên còn lại, đồng thời là bí quyết thành công của nhóm. Năm 1981, đánh dấu thời kỳ phát hành nhạc phẩm ''Sarà perché ti amo'', một trong những đỉnh cao sự nghiệp của ban tam ca. Tuy chỉ về hạng 5 tại liên hoan Sanremo, nhưng trên thị trường đĩa hát, bản nhạc này lại lập kỷ lục số bán. Giai điệu ''Sarà perché ti amo'' giúp nhóm Ricchi & Poveri chiếm hạng đầu thị trường Ý trong 10 tuần lễ liên tục.

Khi làn sóng Ý chinh phục giới hâm mộ toàn cầu

Sau khi ngự trị trên thị trường châu Âu (Top Ten) trong nhiều tháng liền, bài hát sau đó đã lan rộng sang các quốc gia khác, chinh phục Đông Âu và Nam Mỹ. Su thành công của bài hát có thể được đo bằng số bản ghi âm phóng tác trong rất nhiều thứ tiếng kể cả tiếng Pháp (phiên bản của Karen Cheryl), tiếng Đức, Hà Lan, Tây Ban Nha, Ba Lan, Rumani, Đan Mạch, Phần Lan, Thụy Điển…

Trước khi có hiện tượng âm nhạc Andrea Bocelli cũng như các danh ca thập niên 1990 của Ý là Zuchero, Laura Pausini hay Eros Ramazotti, các giọng ca trẻ những năm 2000 là Tiziano Ferro và ban tam ca Il Volo, sự thành công của nhóm Ricchi & Poveri trong lãnh vực nhạc nhẹ hầu như cùng thời với Toto Cutugno, Umberto Tozzi và ban song ca Al Bano & Romina Power… đã tạo ra một làn sóng thần đổ ập vào các thị trường quốc tế, giúp cho dòng nhạc Ý trỗi dậy, các sản phẩm văn hóa được xuất khẩu mạnh mẽ sang nước ngoài.

Những năm 1970 là thời kỳ ca sĩ kiêm tác giả Toto Cutugno cũng như ban nhạc Ricchi & Poveri thành công nhờ các show truyền hình Ý, trong khi thập niên 1980 chính là giai đoạn các nghệ sĩ Ý chinh phục thế giới. Nhóm Ricchi & Poveri cho phát hành hàng loạt đĩa hát trong thời gian này và gặt hái nhiều thành công với các ca khúc như Come Vorrei, Piccolo Amore, Mamma Maria, Vous voulez danser hay Ciao Italy Ciao Amore…

20 triệu đĩa nhạc trong gần 50 năm ca hát 

Thập niên 1990 đánh dấu đợt lưu diễn của ban tam ca tại nước Nga, với gần 50 buổi biểu diễn chật kín khán giả, không còn một chỗ ngồi. Đây là thời kỳ ban nhạc Ricchi & Poveri cho tái bản khá nhiều album, đĩa đơn và tuyển tập chọn lọc, chẳng hạn như đĩa hát ''Parla col cuore'' (Nói với con tim) xen kẻ những bản nhạc ăn khách được hòa âm lại với 6 sáng tác mới. Trong gần nửa thế kỷ hoạt động, Ricchi & Poveri đã ghi âm hàng chục album đủ loại và bán hơn 20 triệu đĩa hát.

Vào năm 2013, vào lúc cả nhóm đang chuẩn bị lên sân khấu nhận giải vinh danh ''Thành tựu sự nghiệp'' do ban tổ chức liên hoan ca khúc tiếng Ý San Remo trao tặng, thì nam ca sĩ Franco Gatti lại bất ngờ nhận được tin buồn. Con trai ông Alessio (23 tuổi) đột ngột qua đời sau khi dùng ma túy quá liều. Từ đó, sức khỏe cũng như tinh thần của nam danh ca Franco Gatti bắt đầu suy sụp, buộc ông phải tuyên bố giải nghệ sân khấu vào năm 2016.

Lần cuối, Franco Gatti xuất hiện trên sàn diễn là nhân dịp sinh nhật lần thứ 70 của liên hoan Sanremo. Nhân dịp này, ban nhạc Ricchi & Poveri tái hợp với toàn bộ 4 thành viên. Từ lần tái ngộ ấy, album cuối cùng của nhóm được phát hành vào tháng 02/2021 mang tựa đề ''ReuniON''. Dưới ánh đèn sân khấu, còn vọng lại tiếng hát câu ca trong nhạc phẩm ''La Prima Cosa Bella'', nhè nhẹ tiếng đàn dưới trăng sáng đêm thâu, đẹp như ánh mắt đắm đuối thuở ban đầu.