Báo chí trao giải Interallié cho nhà văn Morgan Sportès

Mùa trao các giải thưởng văn học Pháp năm 2011 khép lại với phần công bố kết quả của giải Interallié. Hôm nay 16/11/2011, ban giám khảo Interallié đã quyết định trao giải nhất cho quyển tiểu thuyết của nhà văn kiêm nhà báo Morgan Sportès, do nhà xuất bản Fayard phát hành.

Mang tựa đề Tout, tout de suite (Tạm dịch là Tất cả, ngay lập tức), quyển tiểu thuyết được viết dưới dạng phóng sự điều tra về một sự kiện có thật xẩy ra vào năm 2006, từng làm cho dư luận Pháp phải khiếp đảm kinh hoàng. Vào thời đó, một nhóm thanh niên lập một băng đảng ở vùng ngoại ô, bày mưu bắt cóc một thanh niên người Pháp gốc Do Thái tên là Ilan Halimi để tống tiền gia đình của nạn nhân.

Báo chí Pháp gọi sự kiện này là Vụ án Băng đảng của những kẻ man rợ (Le gang des barbares) mà đầu não là nhân vật Youssef Fofana. Cuộc điều tra sau đó cho thấy là trong vòng 3 tuần lễ liên tục, Ilan Halimi đã bị hành hạ, tra tấn cho đến khi anh trút hơi thở cuối cùng.

Tuy trong tác phẩm, nhà văn Morgan Sportès đã thay đổi toàn bộ tên tuổi của các nhân vật, nhưng do vụ án đã được đem ra xử đến hai lần, và đã được báo chí truyền thông loan tải rộng rãi, cho nên độc giả Pháp rất dễ nhận diện các nhân vật chính của tấn bi kịch đẫm máu. Sau khi Youssef Fofana bị kết án tù chung thân và 26 đồng loã khác bị kết án từ 5 năm đến 20 năm tù, thì một điều hiếm thấy là bộ trưởng Tư Pháp thời đó đã yêu cầu Viện Công tố đệ đơn kháng cáo vì cho rằng các bản án còn qúa nhẹ đối với một số nghi can. Rốt cuộc thì đa số các bị cáo bị đem ra xử một lần nữa và lần thứ nhì họ bị kết án nặng hơn so với lần trước.

Tựa như một ống kính quay phim từ bên trong, ngòi bút của Morgan Sportès mổ xẻ và tìm cách phân tích những điều ‘‘không thể giải thích nổi’’. Vì sao một nhóm thanh niên chỉ vì muốn kiếm tiền nhanh, và muốn có tiền ngay tức khắc (ý nghĩa của tựa đề Tout, tout de suite) lại rơi vào cái vòng tội ác dã man, bạo lực leo thang. Quyển sách cũng đặt lại một số câu hỏi liên quan đến vấn đề Tam quyền phân lập cũng như tính độc lập của cac thẩm phán, khi mà bộ máy Hành pháp can thiệp để đòi Tư Pháp phải xét lại phán quyết. Vụ án Le gang des barbares cũng cho thấy những giới hạn của các toà án khi phải xét xử những tội ác như vậy.

Kết quả năm nay của giải thưởng văn học Interallié đã khiến cho nhiều người phải ngạc nhiên, vì tên tuổi của nhà văn Morgan Sportès không lọt vào vòng chung kết. Được thành lập vào năm 1930, Interallié là giải của giới phóng viên ký giả và chủ yếu được dành riêng cho các nhà báo. Trái với các giải văn học khác của Pháp, Interallié không có phần thưởng bằng hiện kim (chẳng hạn như giải Décembre trao tặng đến 30 ngàn euros cho người đoạt giải). Vì thế cho nên Interallié được xem như là một phần thưởng danh dự, khuyến khích các nhà báo nào cầm bút dấn thân vào con đường văn chương.