Tổng thống Pháp Macron cảnh báo nguy cơ Liên Âu "tiêu vong"

Sáng 25/04/2024, trước đại sứ 26 nước Liên Âu tại Đại học Sorbonne, Paris, tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã trình bày quan điểm về các chính sách tương lai của Liên Hiệp Châu Âu. Ông Macron đưa ra hàng loạt đề xuất để tránh cho Liên Âu bị "tụt hậu" hoặc thậm chí bị "tan vỡ". Bài phát biểu của ông Macron được nhiều người xem như mở màn cho cuộc tranh cử Nghị Viện Châu Âu đầu tháng 6, trong bối cảnh đảng của tổng thống đang bị đảng cực hữu vượt xa.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron phát biểu về châu Âu tại Đại học Sorbonne, Paris, Pháp, ngày 25/04/2024. AP - Christophe Petit Tesson

Tổng thống Pháp khẳng định Liên Âu hiện đang trong tình thế "bị bao vây" bởi nhiều cường quốc khu vực, và "các giá trị dân chủ tự do" châu Âu "đang ngày càng bị chỉ trích và thách thức". Theo tổng thống Macron, Liên Âu cần phải đối mặt với sự thật là khối này có thể "tiêu vong", nguy cơ Liên Âu suy yếu và tụt hạng có thể xảy "ngay trong thập niên tới".

Tuy nhiên, ông Macron nhấn mạnh tương lai của Liên Âu phụ thuộc vào các lựa chọn của chính các nước châu Âu. Trong bài diễn văn nói trên, nhà lãnh đạo Pháp đã đề xuất trong những tháng tới, tất cả các đối tác châu Âu xác lập "sáng kiến quốc phòng châu Âu", đủ tin cậy để chống lại mối đe dọa "tên lửa Nga". Sáng kiến này "có thể" bao gồm "một lá chắn chống tên lửa chung của khối". Tổng thống Macron cũng nhắc lại việc Liên Âu "huy động nguồn tài chính chung để mua sắm phương tiện chung" cho toàn khối, một dự án không dễ nhận được đồng thuận của nhiều quốc gia, đặc biệt là Đức.

Tổng thống Pháp cũng tái khẳng định Liên Âu cần lấy lại sự "tự chủ về chiến lược", để bảo đảm an ninh của mình, trong bối cảnh Hoa Kỳ có nguy cơ thay đổi chính sách. Tổng thống Macron đề xuất "một cơ chế chính trị" ở cấp độ châu Âu, để giúp đưa ra quyết định về các vấn đề "nhập cư, chống tội phạm có tổ chức, khủng bố, buôn bán ma túy hoặc tội phạm mạng".

Về phương diện kinh tế, ông Macron kêu gọi Liên Âu xem xét lại chính sách thương mại chung của khối, để bảo vệ các lợi ích của mình, bởi Trung Quốc và Hoa Kỳ "không còn tôn trọng" các quy tắc, đặc biệt qua việc "trợ giá cho các sản phẩm thuộc các lĩnh vực trọng điểm".