Liên hoan phim châu Á Vesoul 2012

Liên hoan phim châu Á Vesoul lần thứ 18 khai mạc vào ngày mai 14/02/2012. Ban tổ chức chọn ra 90 bộ phim được coi là tiêu biểu của nền nghệ thuật thứ bảy châu Á. Hai đạo diễn Pháp gốc Việt là Trần Anh Hùng và Philippe Rostan tham dự liên hoan Vesoul 2012.

L'affiche du 18e Festival international des cinemas d'Asie de Vesoul en 2012 site du festival de Vesoul

Là một thị trấn với chưa đầy 20 ngàn dân, cách Paris 381 km về phía đông bắc, Vesoul trong một tuần lễ, từ ngày 14 đến 21/02/2012 trở thành thủ đô của nền điện ảnh châu Á. Chương trình liên hoan giới thiệu 90 bộ phim tiêu biểu cho nền điện ảnh của châu lục trải dài từ dãy núi Oural đến Thái Bình Dương.

Ban tổ chức đặc biệt mời khán giả tìm đến với kho tàng nghệ thuật của nền điện ảnh Khazahkstan, với toàn bộ 14 tác phẩm của đạo diễn Nhật Bản Kore-eda Hirokazu, một trong những nhà làm phim tiềm năng nhất của điện ảnh xứ Phù Tang. Ban tổ chức đương nhiên không quên dành một chỗ riêng biệt cho điện ảnh Việt Nam qua 4 tác phẩm của đạo diễn Trần Anh Hùng và hai bộ phim tài liệu của nhà làm phim mang hai dòng máu Pháp-Việt : Philippe Rostan.

07:45

Ông Jean Marc Thérouanne tại Vesoul

16 tác phẩm đi tranh giải Xích lô vàng. Nhà văn và cũng là nhà làm phim người Afghanistan Atiq Rahimi là chủ tịch ban giám khảo để bình chọn ra bộ phim châu Á độc đáo nhất trong mùa liên hoan 2012. Trả lời RFI Việt Ngữ, trưởng ban tổ chức Liên hoan điện ảnh châu Á Vesoul, Jean Marc Thérouanne trước hết nêu lên những điểm nổi bật của chương trình liên hoan lần thứ 18 :

Jean Marc Thérouanne : Liên hoan phim châu Á lần thứ 18 tại Vesoul năm nay có những điểm nổi bật như sau : trước hết ban tổ chức lần đầu tiên dành chương trình đặc biệt để vinh danh đạo diễn Nhật Bản Kore-eda Hirokazu và chiếu lại toàn bộ tất cả các bộ phim ông đã thực hiện. Trong khuôn khổ chương trình Francophonie d'Asie dành cho các đạo diễn châu Á làm phim bằng tiếng Pháp, ban tổ chức năm nay đưa khán giả đến với thế giới điện ảnh của nhà đạo diễn Pháp gốc Việt là Trần Anh Hùng. Chúng ta được bến đến nhà làm phim nay qua những tác phẩm như Mùi Đu Đủ Xanh, năm 1993. Cuối cùng một điểm đáng chú ý khác là liên hoan Vesoul mở ra kho tàng của nền điện ảnh Khazahkstan trong giai đoạn 1938-2011. Năm 1938 là năm bộ phim đầu tiên của Kazahkstan ra đời. Kazahkstan được xem là một cây đại thụ của nền điện ảnh Trung Á. Chúng tôi rất hân hạnh trình chiếu khoảng 20 tác phẩm rất có giá trị của điện ảnh Kazahkstan. Có những tác phẩm chưa bao giờ được cho ra mắt công chúng nước ngoài.

RFI : Thưa ông tại sao ban tổ chức năm nay lại chọn chủ đề chính cho liên hoan là « Vết thương lịch sử - Les Brûlures de l’histoire » ?

Jean Marc Thérouanne : Liên hoan Vesoul bao giờ cũng chọn những chủ đề cho khoảng 90 bộ phim được trình chiếu. Mỗi năm ban tổ chức chọn ra 7 hạng mục. Đáng chú ý nhất là hạng mục dành cho các bộ phim đi tranh giải Cylo Vàng. Đó phải là những bộ phim lần đầu tiên ra mắt khán giả tại Pháp , thậm chí là lần đầu tiên bộ phim đó được trình chiếu cho công chúng ở nước ngoài. Hạng mục thứ nhì dành cho các bộ phim tài liệu. Các bộ phim được giới thiệu trong hạng mục này luôn là đối thoại trên màn ảnh lớn giữa phương Đông và phương Tây. Thêm vào đó chủ đề của các bộ phim tài liệu phải luôn gắn liền với thời sự. Chính vì thế mà năm nay chúng tôi đã chọn đề tài "vết thương lịch sử" để mọi người liên tưởng đến phong trào "mùa xuân Ả Rập". Ở đây chúng tôi quan tâm đến cái nhìn của các nhà làm phim châu Á về lịch sử, về chiến tranh hay các vụ xung đột ... Liên hoan Vesoul dành để giới thiệu điện ảnh của châu Á, nhưng phải hiểu hai chữ châu Á theo nghĩa của các nhà địa lý học, tức trải dài từ dãy núi Oural đến Thái bình Dương, từ kênh Suez đến Ấn Độ Dương. Chúng tôi quan tâm đến điện ảnh của toàn bộ vùng Trung Đông đến Viễn Đông và vì thế đã mời các nhà làm phim của Đài Loan, Thổ Nhĩ Kỳ, Philippines, Hàn Quốc, Iran, Sri lanka, Kazakhstan, Indonésia cùng tham dự. Tám bộ phim tài liệu tranh tài. Trong số đó có bộ phim tài liệu Chợ Tình của đạo diễn mang hai dòng máu Pháp -Việt là anh Philippe Rostan. Đây là bộ phim vừa được hoàn thành năm ngoái. Rostan đem lại một cái nhìn mới lạ và nhẹ nhàng, tươi mát về truyền thống của người Mông.

RFI : Được biết là trong ấn bản 2011, ban tổ chức đã xem qua tất cả là 400 bộ phim để chọn ra 8 tác phẩm tranh giải Xích lô vàng. Đối với các bộ phim tài liệu, sự chọn lựa cũng khó khăn không kém. Vậy vì sao ban tổ chức đã chú ý đến bộ phim tài liệu « Chợ tình » của Philippe Rostan ?

Phim tài liệu "Chợ Tình" của Philippe Rostan đã thu hút chú ý của ban tổ chức do anh nêu bật hai quan điểm khác nhau : một bên là của những du khách thập phương đến vùng núi Sapa và một bên là quan điểm của những người dân miền núi miền bắc Việt Nam này. Những người từ bên ngoài đến nghĩ gì về quan niệm vợ chồng, vè sự chung thủy của những đôi vợ chồng người Mông ? Những quan hệ ngoài hôn nhân đã được công khai hóa, và thậm chí còn là một phương tiện để cho mỗi cá nhân có chỗ "xả hơi" trước khi trở về với vai trò làm vợ, làm mẹ hay làm cha, làm chồng. Đối với người phương Tây thi đây là một điều rất lạ. Philippe Rostan còn đến Vesoul năm nay với một bộ phim tài liệu khác : đó là phim "Inconnu, présumé Français". Bộ phim này không đi tranh giải nhưng được trình chiếu trong chương trình mang tên "vết thương lịch sử". Đây là một bộ phim cho thấy là trong chiến tranh Đông Dương, bên cạnh sự tàn khốc của chiến tranh, thì cũng có những cuộc tình đã chớm nở giữa các cô gái miền bắc Việt Nam với những người lính Pháp. Rostan tìm đến với những đứa con lai mang hai dòng máu Pháp Việt. Anh nhường lời lại cho họ để nói về "vết thương lịch sử" họ còn mang nặng trong tâm hồn và trên thân thể. Rostan đã có một cái nhìn từ góc độ con người về chiến tranh Đông Dương. Đó là điều đã thu hút chú ý của ban tổ chức liên hoan Vesoul.

RFI : Năm nay dường như Liên hoan Vesoul còn muốn kỷ niệm sinh nhật lần thứ 50 cho hai đạo diễn người Nhật và Việt Nam là Kore-eda Hirokazu và Trần Anh Hùng …

Jean Marc Thérouanne : Đối với Trần Anh Hùng, đây là sự nối tiếp rất hợp lý : Hùng cũng là một nhà đạo diễn chịu ảnh hưởng của hai nền văn hóa Pháp và Việt Nam. Dấu ấn điện ảnh của Trần Anh Hùng toát ra được niềm hoài vọng về một đất nước mà người nghệ sĩ này phải xa cách. Đó là điều chúng ta đã thấy qua Mùi Đu Đủ Xanh, giải thưởng Ống Kính Vàng, Liên hoan Cannes năm 1993. Chính vì thế Liên hoan muốn giới thiệu lại với khán giả Vesoul ba bộ phim nói về Việt Nam của Trần Anh Hùng là Mùi Đu Đủ Xanh, Xích Lô (Sư tử vàng, liên hoan phim quốc tế Venise) và Mùa hè chiều thẳng đứng. Sau ba bộ phim hướng về Việt Nam này thì Trần Anh Hùng đã dung hòa hai dòng chảy của nghệ thuật Đông và Tây với tác phẩm " Rừng Na Uy" dựa trên tiểu thuyết của tác giả người nhật, Haruki Murakami.

RFI : Xin cảm ơn ông Jean Marc Thérouanne, trưởng ban tổ chức và cũng là đồng sáng lập viên liên hoan điện ảnh châu Á Vesoul. Năm ngoái liên hoan Vesoul đã thu hút 30 ngàn khán giả.