Thế Vận Hội Paris 2024 : Trước thách thức đe dọa tin tặc quy mô kỷ lục

Trong bối cảnh phát triển của công nghệ số và những diễn biến phức tạp địa-chính trị quốc tế, giới chuyên gia dự báo Olympic Paris 2024 tới đây sẽ là kỳ Thế Vận Hội có nguy cơ bị tấn công tin tặc lớn nhất từ trước tới giờ với con số lên tới hàng tỷ vụ. Một thách thức lớn cho hệ thống an ninh mạng của nước Pháp.

Đồng hồ đếm ngược thời gian được dựng gần tháp Eiffel 100 ngày trước Thế Vận Hội Paris 2024. REUTERS - Benoit Tessier

Nếu như tấn công tin tặc lần đầu tiên xuất hiện ở kỳ Thế Vận Hội Montréal 1976, đến kỳ Thế Vận Hội Tokyo diễn ra vào năm 2021, người ta đã thống kê được 450 triệu cuộc tấn công tin tặc thì dự báo sẽ có thể có tới 4 tỷ cuộc tấn công tin học nhắm vào Thế Vận Hội mùa hè Paris 2024. Con số dự báo được Ủy ban tổ chức Paris 2024 đưa ra như một báo động an ninh thực sự lo ngại cho ngày hội thể thao lớn nhất hành tinh đồng thời cũng đặt ra những thách thức lớn chưa từng có cho các cơ quan an ninh mạng của Pháp.

Công nghệ tin học giờ len lỏi, có mặt trong mọi ứng dụng đời sống xã hội càng làm cho các cuộc tấn công tin tặc trở nên đa dạng và phức tạp hơn. Chuyên gia an ninh mạng của Pháp Baptiste Robert cho rằng mục tiêu trước tiên có thể sẽ “liên quan đến các hạ tầng cơ sở quan trọng của Pháp, như mạng lưới phân phối điện, phát sóng phát thanh truyền hình, hay bệnh viện...” đồng thời tin tặc cũng có thể xâm nhập vào hệ thống điều hành các cuộc so tài, làm sai lệch kết quả thi đấu của các vận động viên, gây nhiễu mạng lưới thông tin.

Nhìn lại quá khứ, tại Thế Vận Hội Montréal 1976, giai đoạn vẫn được ví như là “thời kỳ đồ đá của tin học”, các cuộc tấn công tin tặc khi đó đã làm rối loạn hệ thống thông tin trong vòng 48 giờ khiến cho nhiều môn thi đấu đã phải hoãn lại. Lễ khai mạc Olympic mùa đông Pyongchang tại Hàn Quốc 2018 suýt nữa phải hoãn lại vì một cuộc tấn công tin tặc làm tê liệt hệ thống wifi của ban tố chức khiến khán giả không trình được vé vào sân vận động.

Đến Tokyo năm 2021, các cuộc tấn công tinh vi và ồ ạt hơn nhiều, nhưng các nhà tổ chức sự kiện đã lường trước được nguy cơ, có các giải pháp chống tin tặc, thậm chí được lồng ghép vào trong thiết kế các công trình xây dựng và hệ thống hạ tầng cơ sở thể thao. Vì thế mà Tokyo 2021 được cho là thành công trong vấn đề an ninh mạng dù bị tấn công ồ ạt.

Còn Paris 2024, các nhà tổ chức đã sẵng sàng ứng phó với các cuộc tấn công mạng chưa? Đặc biệt trong bối cảnh địa chính trị thế giới đang làm gia tăng gấp bội mối đe dọa với nước Pháp. Có nhiều lý do để giới quan sát và các nhà tổ chức Thế vận hội Paris đặt Nga vào tầm ngắm.

Trước tiên, quan hệ giữa Ủy ban Thế vận Quốc tế (CIO) với Nga đang ở mức tồi tệ nhất. Do cuộc chiến tranh xâm lược Ukraina, các vận động viên Nga gần như bị loại khỏi Paris 2024, không được thi đấu dưới màu cờ tổ quốc. CIO đã tố cáo nhiều chiến dịch bóp méo thông tin của Nga hồi tháng 11 năm ngoái và tháng 3 mới đây. Quan hệ Paris-Matxcơva cũng không khá hơn. Chính quyền Pháp gần đây, thường xuyên nói đến một cuộc chiến tranh thông tin của Nga, nhiều lần cảnh báo về làn sóng tin giả và các hoạt động thao túng thông tin trên internet của những thành phần thân Nga.

Theo John Hultquist, nhà phân tích của Mandiant Consulting, công ty tư vấn về an ninh mạng thuộc Google, “mối lo ngại lớn nhằm vào các tác nhân Nga, nhất là GRU”, cơ quan tình báo quân sự Nga. Chuyên gia này lưu ý là chính cơ quan này đã bị tố cáo đứng đằng sau các vụ tấn công tin tặc trong Thế vận hội mùa đông Pyongchang tại Hàn Quốc năm 2018.

Paris 2024 sẽ gặp phải thách thức mới là các tin tặc giờ có thể tận dụng các tiến bộ mới nhất của công nghệ là trí tuệ nhân tạo. Bà Betsy Cooper, chuyên gia về an ninh mạng thuộc Viện Aspen tại Hoa Kỳ, cho rằng chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên trong đó có thể dễ dàng tác động tới thể thao nhờ trí tuệ nhân tạo, từ gian lận hệ thống trọng tài điện tử, xóa hay làm rối loạn bảng kết quả.

Các đe dọa tấn công tin tặc ngày càng phát triển tinh vi và đa dạng hơn rất nhiều. Trong khi đó theo đánh giá của giới chuyên gia, trong lĩnh vực an ninh mạng, Pháp có vẻ như vẫn chậm tiến hơn các nước như Hoa Kỳ hay Israel.

Tuy nhiên, trong chuyến thăm Singapore hồi đầu tháng 04, bộ trưởng Nội Vụ Pháp Gérald Darmanin tỏ ra an tâm nói rằng “các công ty về an ninh mạng của chúng tôi là một trong những tinh hoa của công nghiệp Pháp và nổi tiếng về trình độ xuất sắc trên toàn thế giới”.