Thế vận hội Paris 2024: Những thách thức về an ninh và giao thông

Hôm thứ ba, 14/03/2023, đánh dấu 500 ngày trước lễ khai mạc Thế vận hội Mùa hè Paris 2024. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã gặp gỡ các doanh nghiệp đối tác cũng như ủy ban tổ chức, nhân viên liên quan đến sự kiện lớn này, để điểm lại các công việc chuẩn bị. Trong số những điểm được đề cập đến đặc biệt có giao thông, tổ chức lễ khai mạc và bảo đảm an ninh cho ngày hội thể thao.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ( G), bộ trưởng Nội Vụ Gérald Darmanin (T) và bộ trưởng Thể thao Amelie Oudea-Castera, trong buổi làm việc với các đối tác, nhà tổ chức, để rà soát công việc chuẩn bị cho Thế vận hội mùa hè Paris 2024, ngày 14/03/2023, tại phủ tổng thống Pháp. AFP - LUDOVIC MARIN

Nhân dịp này tổng thống Pháp đã kêu gọi « huy động toàn quốc » vượt qua những thách thức về tài chính, an ninh và giao thông đang đặt ra cho sự kiện thể thao lớn nhất hành tinh.

Lần đầu tiên trong lịch sử phong trào Olympic, buổi lễ khai mạc sẽ không diễn ra trong một sân vận động mà trên sông Seine giữa thủ đô Paris. Vì thế vấn đề an ninh cho sự kiện này sẽ là một thách thức chưa từng có đối với chính quyền.

Ngày 26/07/2024, đúng 20 giờ 24 phút, hơn một trăm chiếc tàu chở các đoàn vận động viên sẽ diễu hành trên sông, từ cầu Austerlitz đến Tháp Eiffel, dài 6 km, trước sự chứng kiến của 600 nghìn khán giả trên hai bờ sông. Đây là hạn mức khán giả dự kiến ban đầu, trong đó có 100 nghìn người có vé.

Riêng cho lễ khai mạc, bộ trưởng Nội Vụ Pháp, Gérald Darmanin dự kiến huy động 35 nghìn cảnh sát và hiến binh. Trung bình có 30 nghìn nhân viên giữ gìn trật tự được triển khai trong những ngày diễn ra Thế vận hội từ 26 tháng 7 đến 11 tháng 8. Ngoài ra, ban tổ chức còn phải huy động 25 nghìn nhân viên an ninh tư nhân để giữ trật tự cho các điểm thi đấu, thuộc phần trách nhiệm của Ủy ban tổ chức Thế vận hội ( Cojo). Đến cuối tháng Hai, nhà tổ chức mới tuyển dụng được 3000 nhân viên, trong đó 1800 người đang được đào tạo, theo số liệu của chính quyền vùng Île-de-France ( Paris và vùng phụ cận). Những khó khăn tuyển dụng này chủ yếu do các bất đồng về chi phí với các công ty bảo vệ tư nhân. Cuối cùng Tổng cục An ninh Nội địa ( DGSI)và tất cả các cơ quan tình báo cũng sẽ được huy động tối đa vì các mối đe dọa rất cao xung quanh sự kiện quy mô thế giới như Olympic.

Đặc biệt lưu ý đến giao thông

Một vấn đề đau đầu khác của các nhà tổ chức là giao thông, nhất là khi những tháng qua, hệ thống giao thông công cộng của vùng Paris đang có nhiều dấu hiệu đình trệ và rối loạn.

Những  câu hỏi lớn được đặt ra : Giao thông trong vùng Île-de-France cũng như các sân bay liệu có thể tải được số lượng 10 triệu du khách dự Thế vận hội ?  Vào dịp đó, liệu sẽ có đình công, một « đặc sản » Pháp dưới con mắt của nhiều người nước ngoài ? Hình ảnh những núi rác thải tồn ứ trong các phố của thủ đô Paris những ngày qua do đình công sẽ là cảnh báo đối với chính quyền.

Dù nhiều công trình giao thông chậm tiến độ, bầu không khí xã hội luôn tiềm ẩn căng thẳng, các nhà tổ chức sự kiện và chính quyền thành phố tỏ ra tin tưởng sẽ vượt qua các thách thức về giao thông.

Trên hồ sơ xin đăng cai, tất cả các vấn đề liên quan đến giao thông công cộng đều được dự trù cho Olympic và Paralympic Paris 2024. Tuy nhiên, những khó khăn về giao thông công cộng vùng Île-de-France mới nảy sinh khiến các nhà tổ chức Paris 2024 không khỏi lo lắng. Các công ty giao thông công cộng của Paris từ mùa hè năm trước đứng trước khó khăn : thiếu nhân lực nghiêm trọng, không thể tuyển dụng được nhân viên, bus hay metro thường xuyên bị cắt giảm chuyến. Tổng giám đốc công ty giao thông đô thị Paris (RATP) Jean Castex, cựu thủ tướng Pháp, hứa sẽ làm tất cả để bảo đảm giao thông cho ngày hội thể thao lớn sắp tới được thông suốt. Ông cho biết đã thông báo tuyển dụng hàng nghìn nhân viên mới.

Kế hoạch giao thông công cộng riêng cho Olympic 2024

Cơ quan tổ chức giao thông trong vùng thủ đô IDFM hôm 12/03 vừa rồi đã công bố kế hoạch nhằm bảo đảm việc giao thông tốt nhất từ 26/07 đến 08/09/2024, thời gian diễn ra Olympic và Thế vận hội cho người khuyết tật.

Thách thức lớn nhất với công ty IDFM là phải bảo đảm khả năng vận chuyển số lượng hành khách rất lớn trong ngày cao điểm ở vùng Île-de-France cũng như ở một số điểm tập trung tại Paris và thành phố lân cận giữa mùa hè, tổng cộng phải phục vụ 25 điểm cùng lúc.

Cho Olympic từ 26/07 đến 11/08 /2024, dự kiến hệ thống giao thông  phải phục vụ 7 triệu khách. Với Paralympic từ 28/08 đến 08/09/2024 là 3 triệu khán giả. Đây lại là thời điểm trùng vào tuần khai giảng năm học mới. Riêng Olympic mỗi ngày sẽ tập hợp tới 500 nghìn khán giả, cao điểm là từ 28/07 và 02/08, chưa kể đến khó khăn khi phải mở các đường đua cho môn xe đạp hay chạy marathon, những môn thi này sẽ tập hợp hàng nghìn khán giả dọc đường đua.

Mặc dù các nhà tổ chức dự trù tăng 15% số chuyến tàu, nhưng thách thức chính vẫn là phân chia khách giữa các tuyến đã có. Để làm việc này, công ty IDFM đang nghiên cứu một ứng dụng dành riêng cho việc đi lại trong thời gian Thế vận hội, ngoài 5000 nhân viên trong các nhà ga để hướng dẫn du khách. Các nhà tổ chức giao thông cố gắn đạt mục tiêu 100% khách đến sân Stade de France ( Saint-Denis) bằng phương tiện giao thông công cộng, thay vì trung bình 60% như thường lệ.

Trong hồ sơ đăng cai cách đây 7 năm, các nhà tổ chức của Paris 2024 trông cậy rất nhiều vào những dự án mở rộng và xây mới các tuyến tàu điện đô thị. Ví dụ như nhờ có tuyến metro 17 trong dự án mở rộng giao thông Grand Paris, thời gian đi từ sân bay Roissy về trung tâm báo chí sẽ chỉ mất 22 phút, đến làng Olympic khoảng 30 phút. Thế nhưng tuyến đường này không thể hoàn thành được trước năm 2030. Tuyến đường sắt tốc hành nối sân bay Roissy với trung tâm Paris, CDG Express và tuyến tàu điện ngầm 16 cũng sẽ không thể hoàn thiện kịp thời hạn. Chỉ có một hệ thống đúng hạn đó là tuyến metro 14 mở rộng về phía bắc đến gần làng Olympic và phía nam nối với phi trường Orly, là có thể được hoàn thành vào tháng 06/2024.

Phong trào xã hội tiềm ẩn

Còn một yếu tố có thể sẽ gây đảo lộn kế hoạch đã được soạn thảo kỹ lưỡng của các nhà quản lý giao thông cho kỳ Thế vận hội, đó là phong trào xã hội có thể bùng nổ. Thế vận hội Paris 2024 được tổ chức 6 tháng trước thời điểm chính phủ mở cho tư nhân cạnh tranh với mạng lưới xe bus hiện vẫn là độc quyền của công ty RATP do nhà nước nắm. Chủ trương này bị giới nghiệp đoàn trong ngành, cũng như các đảng đối lập chống đối quyết liệt. Viễn cảnh phong trào đình công bùng lên vào dịp này để gây sức ép là hoàn toàn có thể xảy ra.

Là nước đã có nhiều kinh nghiệm về các sự kiện quốc tế quy mô lớn, thủ đô Paris cũng như chính phủ Pháp hy vọng sẽ tổ chức một kỳ Thế vận hội lịch sử, hoành tráng nhất, đánh dấu 100 năm Olympic mùa hè trở lại với Pháp, quốc gia sáng lập phong trào Olympic hiện đại. Từ nay đến khai mạc ngày hội lớn còn gần một năm rưỡi nữa, các nhà chính trị, ủy ban tổ chức và các đối tác của sự kiện vẫn tỏ quyết tâm và tin tưởng sẽ vượt qua được những thách thức.