Pháp : Vì sao bảo tàng Louvre tăng giá vé đến gần 30% ?

Kể từ ngày 15/01/2024, Viện bảo tàng Louvre áp dụng bảng giá mới cho khách tham quan. Trước đây, vé vào cửa nguyên giá là 15 euro nếu mua trực tuyến và 17 euro nếu mua tại chỗ. Từ trung tuần tháng 1 trở đi, giá vé tăng lên thành 22 euro, dù là đặt mua trước trên mạng hay đứng xếp hàng mua tại chỗ. Theo tạp chí Pháp chuyên về mỹ thuật Beaux Arts, đây là một đòn mạnh đánh vào túi tiền của người Pháp, vốn đang gặp khó khăn trong thời buổi lạm phát.

Toàn cảnh bên ngoài Bảo tàng Louvre, Paris, Pháp, ngày 07/06/ 2023. © Aurelien Morissard/Pool via REUTER

Nhiều bảo tàng và cơ sở văn hóa Pháp đã tự điều chỉnh bảng giá khi chi phí sinh hoạt tăng nhanh. Hồi đầu năm ngoái, lâu đài Versailles cũng như Bảo tàng đương đại Orsay đã tăng giá vé thêm 1,5 euro. Thế nhưng lần này, quyết định của ban điều hành Bảo tàng Louvre đã khiến nhiều người ngạc nhiên. Giá vé vào cửa  đầu năm 2024 đã tăng 29 % (thêm 5 euro) so với giá mua tại chỗ cách đây một năm (tăng 46% nếu so với giá vé mua trực tuyến). Điều này hẳn chắc sẽ tác động đến khách tham quan ở Pháp cũng như một số thành phần du khách nước ngoài, vốn đang có xu hướng dè sẻn chi tiêu. 

Lý do giá vé bảo tàng Louvre tăng 

Còn theo báo La Voix du Nord, quyết định của ban điều hành Louvre đã gây ra nhiều ý kiến phê bình chỉ trích, phần lớn cũng vì giá vé vào cửa đã tăng đều đặn trong những thập niên qua. Nhìn một cách tổng quát, giá vào xem Bảo tàng Louvre đã tăng gấp ba lần trong hơn hai thập niên qua : 7 euro vào đầu những năm 2000, 12 euro vào năm 2013 rồi lần này là lần tăng mạnh nhất, lên tới 22 euro từ trung tuần tháng 1/2024. 

Để giải thích cho việc tăng giá, ban điều hành bảo tàng Louvre nhắc đến hóa đơn năng lượng, giá điện đã tăng nhiều trong hai năm vừa qua (hơn +80%). Nhưng bên cạnh đó, trong thời hậu Covid, ban giám đốc đã cố tình hạn chế lượng khách tham quan, không quá 30.000 du khách mỗi ngày kể từ đầu năm 2022. So với trước năm 2019, lượng khách tham quan vào cửa mỗi ngày đã giảm 30%. Điểm cộng : Đảm bảo chất lượng của chuyến tham quan, khách đi xem Bảo tàng Louvre cảm thấy ''thoải mái'' hơn khi tránh được cảnh đông đúc tấp nập nhờ không có quá nhiều khách trong cùng một khe giờ. Điểm trừ: Theo báo La Voix du Nord, do số lượng khách mỗi ngày giảm xuống, Viện bảo tàng Louvre buộc phải tăng giá vé vào cửa để bù lại các khoản thất thu. 

Trong trường hợp của Louvre, cũng như các viện bảo tàng cấp quốc gia, trước những năm 2010, các khoản trợ cấp của nhà nước thông qua Bộ Văn hóa Pháp vẫn còn tương đối cao, giúp cho các bảo tàng lớn vẫn có đủ ngân sách hoạt động và như vậy không bị lệ thuộc quá nhiều vào số khách tham quan. Năm 2012 đánh dấu một bước ngoặt trong việc quản lý các cơ sở văn hóa lớn. Trợ cấp của nhà nước bắt đầu giảm dần, trong khi chi phí hoạt động của các viện bảo tàng ngày càng tăng. 

Tỷ lệ lạm phát cao trong hai năm vừa qua khiến một số cơ sở văn hóa ở Pháp gặp thêm nhiều khó khăn. Điều đó buộc các ban điều hành đi tìm một mô hình quản lý khác, khai thác thương hiệu Louvre nhằm thu hút thêm nguồn đầu tư tư nhân qua hình thức gây quỹ, cho mượn các tác phẩm nghệ thuật, rồi hợp tác trao đổi với các bảo tàng quốc tế để giảm chi phí triển lãm và dĩ nhiên trông cậy vào số khách tham quan để bán vé và hàng lưu niệm. 

Đối với thành phần khách du lịch đến từ phương xa, họ đã trả trung bình khoảng 850 euro tiền vé máy bay và khoảng 90 euro mỗi ngày cho một phòng khách sạn, việc giá vé bảo tàng Louvre có thể đắt hơn trước vẫn ít có ảnh hưởng đến chương trình tham quan của họ. Do tâm lý lâu lâu mới đi xa một lần, không biết chừng nào mới có dịp trở lại, cho nên khách phương xa vẫn chịu chi trả cao hơn một chút. 

Hiệu ứng Olympic ? 

Tác động mạnh nhất có lẽ là đối với thành phần khách tham quan người Pháp, đến từ các tỉnh thành. Theo khảo sát gần đây của cơ quan Credoc chuyên thu thập các dữ liệu về sinh hoạt đời sống ở Pháp, giá vào cửa các viện bảo tàng đôi khi vượt qua ngưỡng tâm lý là 12 euro (giá trung bình của một vé xinê),  khiến gần một nửa số người Pháp (44%) không còn muốn đi xem phim chiếu rạp hay xem triển lãm ở các viện bảo tàng. 

Còn theo tạp chí Beaux Arts, sự kiện Bảo tàng Louvre tăng giá vào đầu năm nay phần nào có lẽ là do hiệu ứng của Olympic 2024. Một số ý kiến cho rằng Paris chuẩn bị đón đông đảo du khách vào mùa hè sắp tới nhân kỳ Thế vận hội và trước mắt đã có nhiều ngành dịch vụ tranh thủ cơ hội này để kiếm thêm doanh thu từ dòng khách du lịch. Tiêu biểu nhất là các dịch vụ chuyên chở và lưu trú. Rất nhiều khách sạn gần các điểm tổ chức các trận thi đấu đều đã tăng giá phòng. Còn về mặt phương tiện giao thông công cộng, giá vé tàu điện ngầm (métro) sẽ tăng gấp đôi trong mùa hè năm 2024. Cụ thể là từ ngày 20/07 đến ngày 09/08, giá vé sẽ tăng từ 2,10 lên đến 4 euro mỗi vé, một tập mười vé cũng tăng từ 16,9 lên đến 32 euro. 

Theo tạp chí Beaux Arts, sự kiện bảo tàng Louvre tăng giá vé vào cửa cũng có thể được giải thích theo xu hướng chung trên toàn cầu. Giá vé tham quan Viện bảo tàng quốc gia El Prado ở Madrid hiện lên đến 15 euro (so với 6 euro hai thập niên trước). Vé đi xem Bảo tàng Mỹ thuật Metropolitan ở New York hiện giờ là 30 đô la (27 euro) cho tất cả những khách nào không phải là cư dân bang New York. Đối với các bảo tàng quốc gia Anh, các bộ sưu tập thường trực vẫn miễn phí, nhưng giá vé đi xem các cuộc triển lãm theo chuyên đề lại tăng mạnh trong thời gian qua, lên tới mức 26 bảng Anh (29 euro) mỗi người. Các cuộc triển lãm do các công ty tư nhân tổ chức đôi khi còn có giá cao hơn nữa. Chẳng hạn như trong năm vừa qua, triển lãm ''Ramses và kho vàng của các vì vua Ai Cập'' đã bán vé với giá 32 euro mỗi người.

Trước những ý kiến phê bình chỉ trích, ban điều hành Louvre nhắc lại rằng gần một nửa khách tham quan ở Pháp thường được vào Bảo tàng Louvre miễn phí. Con số này tương đương với 3,6 triệu khách Pháp tham quan trong năm 2023 (tức 40% tổng số du khách mỗi năm). Có khá nhiều người Pháp chọn đi xem Louvre khi bảo tàng này cho mọi người vào cửa miễn phí : mỗi thứ Sáu đầu tiên (thay vì chủ nhật như trước đây) hàng tháng, ngoại trừ tháng 7 và tháng 8. Bên cạnh đó, còn có nhiều đối tượng được vào cửa miễn phí quanh năm, giới trẻ Pháp dưới 18 tuổi, sinh viên châu Âu dưới 25 tuổi, người thất nghiệp, các giáo viên, hướng dẫn viên hoặc nhà báo ….

Đối với ban điều hành Louvre, việc tăng giá là một cách để đảm bảo dịch vụ tiếp đón, giúp cho khách tham quan có cơ hội trải nghiệm tốt hơn mà vẫn không thay đổi chế độ vào cửa miễn phí dành cho một số đối tượng. Tuy nhiên, theo ghi nhận của Beaux Arts, đa số khách tham quan hy vọng rằng các bảo tàng lớn khác sẽ không tăng giá như Louvre. Du khách có thể sẽ cảm thấy thất vọng khi vật giá trong các kỳ đi chơi không ngừng gia tăng. Điều đó đặt lại vấn đề về mức chênh lệch giữa những người có dư tiền tiêu xài và những người không đủ phương tiện tài chính, trong khi theo quan niệm của nhiều dân Pháp, văn hóa càng có thêm ''ý nghĩa'' khi được phổ biến cho mọi người.